190,191

190

Teorie literatury XX

Hermeneutyka - egzegeza. epistemologia, egzystencja

uje lub konstruuje ich znaczenia.Teoria interpretacji zakłada,że interpretacji! szczególnym rodzajem poznawania świata (interpretuję, bo wymaga tego i wiedza na temat świata). Hermeneutyka egzystencjalna zakłada, /n terprctacja jest sposobem bycia-w-świccic (interpretuję, bo wymaga tego i¹ którego jestem częścią). W dwudziestowiecznej hermeneutyce (Gadania, coeur), która powstała w wyniku sprzeciwu wobec epistemologicznych ro rozumu, nakładają się na siebie wykładnia pierwsza i trzecia. Egzegeza ods egzystencji i odwrotnie: życic duchowe interpretatora ma zasadniczy wpl sens komentowanych przez niego tekstów. Ale istnieje także olbrzymi o teoretyczny, w którym nadal stawiane są pytania podstawowe: czym jest lut pretacja i jakie są metody uzasadniania jej wyników?

ilę 11uns-Georg Gadamer.

Mflllttlm I hlthcy pisze rozprawę o dziejach hermeneutyki: Die F.ntstebung dn Heimem-u W < iłiHWie /udanie hermeneutyki upatruje w tym,by „wobec ustawir/.nwh jsodjazd.iw u. Milo /OfJ Mtnowoli i sceptycznej subiektywności w dziedzinie historii uzasadnić teorr Hw |Mm *eiliną ważność interpretacji, na której spoczywa wszelka pewność histoi n"

MuMlM I Ifidcggei zostaje profesorem na uniwersytecie w Marburgu (owi zesncj twiei rn it* iikmly/mu) i wykłada Arystotclcsowską „hermeneutykę faktycznośi i", jak naz\ Huminlnylę

W |»<|»|(MW.uiytu przez I lusscrla Jahrhuch tur Philosophie und Phanomenologisi lir ^Mnm, lik a/uje się Sein utul /eit (Rycie i czas) Martina i leidcggera, który raz na za / episfcmologicznym rozumieniem hermeneutyki. Rozumienie staje się cg JM*i I *'.    uulamentalnym sposolscm bycia-w-święcie człowieka (a ściślej -

^H||i I Ind. i ger nazywa ludzkie jestestwo).

ilum. • na uniwersytecie w Marburgu pod kierunkiem Heideggera broni rozprawę ^Hbf|o Plutonie

JAlł 11» td. i • i . Urtftrung da Kunstiuerkes {Źródło dzieła sz/uki), w którym pada tc-d.iawiającym.lccz odsłaniającym charakterze dzieła sztuki. Sztuka nie na _Mto»Vwi*.t«> ł i, lei z odkrywa świat, w którym zjawiają się rzeczy. To zjawianie Mu I* t wyrnatznikłem .prawdy" dzieła sztuki. Początki tak zwanego z w rot u m W lil.o i-.u iniu I leidcggera, który od analizy faktyczności ludzkiej cg/> .uncji ■rffi lin medytacjom nad Byciem (tym. co warunkujące i nieuwarunkowanc

b»t,    nu wygłasza swój pierwszy publiczny ode/\t - • związkai b między

Jptn * p • /ją IWderlin i u to ta poezji Poezja zostaje uznana za fundament lud/ za    przejaw języka.

ml. yt I leidcggera o Rilkcm.

!#>•#< MhiIi u*. W Wygi ozu odczyt Oit Sprathe (Język). Człowiek mówi tylko wtedy, gdy zo

M|« W#^W«my )••/«■/ lę/li • •Ip< • w i .id.. IM |.g.. H<7« mi. |y/\k .Ml m. U \ 1.1/ I. m. nu B -JklinłaMWli! i/c mvH",i. •!. p..w..luj. i/<./\ d.> i tm. m..

fiułi d/łht interprttiirione ICmila Brrtiego.

—l'.