2012 12 18 26 29

IM

Tak więc zadaniem konserwacji krajobrazu jut nic tytko ochrom a. bytków, w równej mierze stanowi ona także problem gospodarczy o u-sa dni czym znaczeniu.

W związku ze znaczeniem i szerokim zakresem problemów konserwa, cji także kompetencje w tej dziedzinie są podzielone. Tu również podział następuje według zagadnień historycznych i współczesnych. Zagadnie, niemi konserwacji zabytków przyrody i krajobrazu zajmują słę konserwatorzy przyrody przy wojewódzkich radach narodowych. W przy. padku problemów związanych z zabytkami kulturowymi, takimi jak np parki, współdziałają z konserwatorami zabytków sztuki. Natomiast zagadnieniami ochrony i konserwacji, dotyczącymi elementów krajobrazy a więc wody, powietrza, gleb, jak i całych zespołójw, np. rolnictwa czy leśnictwa, zajmują się odpowiednie resorty. Niezależnie od tego konser* wacja i ochrona krajobrazu jest przedmiotem badań odpowiednich instytutów i placówek naukowych. Sieć placówek naukowych i administracyjnych jest dość rozbudowana, jednak ich wpływ na faktyczny (tan konserwacji krajobrazu zależy od aktywności i możliwości ich działania. Niestety, stan ten na ogół pozostawia wiele do życzenia.

Podstaw do ochrony jakiegoś krajobrazu lub jego elementów dostarczają na ogół badania naukowe, formalne zaś uprawnienia uzyskuje się w pionie administracji państwowej.

Istnieje pięć zasadniczych przedmiotów ochrony krajobrazu i jego elementów:

—    pomniki prżyrody, obejmujące poszczególne elementy (np. stare drzewa, głazy narzutowe),

—    różnego rodzaju rezerwaty, obejmujące specjalnie określone powierzchnie (np. części lasów, tereny ochrony roślin),

—    parki narodowe, obejmujące kompleksowo większe powierzchnie terenu wraz ze wszystkimi naturalnymi elementami, jako otwarte muzee przyrody,

—    parki krajobrazowe atrakcyjne krajobrazowo pomyślane jako większe tereny przeznaczone dla funkcji turystycznej,

-7- tzw. obszary krajobrazu chronionego największe powierzchniowe przeznaczone dla rekreacji i wypoczynku.

Zagadnienie przedstawione tu schematycznie stanowi poważny problem, posiadający własną literaturę i wymagający osobnych studiów.

Z wyjątkiem rezerwatów ścisłych, do których dostęp dla ruchu turystycznego jest ograniczony lub nawet zakazany, pozostałe formy ochronne krajobrazów zabytkowych są uczęszczane z odpowiednimi ograniczeniami. Stwarza to problem adaptacji tych terenów do celów naukowych, dydaktycznych czy wypoczynkowych: rekreacyjnych i turystycznych.

Podstawą tej adaptacji jest z reguły stworzenie kolejnych stref ochronnych, zabezpieczających sam obiekt i jego substancję przed' dewa-