2012 12 18 17 30

Cńe oraz na lewym brzegu Sekwany, gdzic znajdowały się pozostałości miasta rzymskiego ("rys. 3.8). \X' wieku XII obszar miasta został powiększony o tereny położone na prawym brzegu rzeki. W latach 1180—1210 tereny po obu stronach Sekwany zostały otoczone nowymi murami przez Filipa Augusta. W drugiej połowic XIV wieku znacząco powiększyła się prawobrzeżna część miasta dzięki wybudowanym przez Karola V nowym fortyfikacjom wraz z Bas tyli ą.

Poza nielicznymi wyjątkami w okresie średniowiecza miasta z czasów rzymskich utraciły oryginalny, regularny układ rzymskiego castrum. Na terenie tych ośrodków zaczęła się kształtować inna sieć ulic, zwykle wąskich i krętych. Duże budowle starożytne przekształcano czasem w obiekty obronne. Szczególny przypadek stanowi opisywany w poprzednim rozdziale pałac Dioklecjana w Splicie, który przekształcił się w miasto (por. rys. 2.28). Do dziś jednak w licznych starych centrach miast europejskich można wskazać ulice, które biegną tak jak główne osie z czasów starożytnych. W wielu miastach na terenie Włoch (fn.in. Florencja, Bolonia, Padwa) centrum handlowe rozwijało się na miejscu rzymskiego forum. Ośrodek władzy religijnej i świeckiej powstawał często na przestrzeni między dawnymi murami a centrum (Benevolo, 1995: 56).

W Bolonii, która w czasach starożytnych zajmowała powierzchnię ok. 70 ha, miasto wczesnośredniowieczne obejmowało jedynie południowo-wschodni fragment rzymskiego castrum. Należy jednak podkreślić, że już pod koniec XII wieku otoczony murami obszar Bolonii liczył 120 ha. Mury, których budowa

I rozpoczęła się w drugiej połowie XIII wieku, otoczyły teren o powierzchni 450 ha.

Podobny proces zachodził we Florencji. Historia miasta położonego nad rzeką Arno zaczyna się w czasach etruskich (między X a VIII wiekiem p.n.e.). W 90 roku p.n.e. Florencja prawa samodzielnego miasta (mu-nicipium). Po zniszczeniach dokonanych osiem lat później przez Sullę w czasie wojny domowej została odbudowana na planie castrum, którego powierzchnia

wynosiła 32 ha. Na skrzyżowałbyś. 3.9. Florencja, na planie zaznaczono linie kolejno .    .    , ,    ,,    .    ..    .

budowanych murów otaczających coraz większy teren gg ^dw°^ch g^wnych ulic (cardo 1 Źródło: Ostrowski, 1996.    decumanus| dzielących teren mia-