201205101818

II. TECHNOLOGIA. NARZĘDZIA I OBRABIARKI DO NAGNIATANIA 266

(zwłaszcza posuw) należy uwzględnić krotność działania obciążenia, którą określa się umownie, jako uogólnioną liczbę przejść u, wg zależności

II. TECHNOLOGIA. NARZĘDZIA I OBRABIARKI DO NAGNIATANIA 266

u

l

P

(8.11)

gdzie: l — długość kontaktu elementu nagniatającego z przedmiotem w mm, p — posuw nagniatania w mm/obr, z — liczba elementów na-gniatających w narzędziu, i — liczba przejść obróbkowych (rzeczywistych).

Uogólniona liczba przejść może wynosić KH-100, lecz ze względu na kryterium dotyczące minimalnej chropowatości po nagniataniu, wartość zalecana wynosi u = 50 ( 259).

Ze względów ekonomicznych liczba przejść nagniatających powinna być możliwie najmniejsza, natomiast posuw — możliwie duży. Wynika to z zależności określającej wydajność obróbki, która jest odwrotnie proporcjonalna do czasu maszynowego nagniatania

(8.12)

gdzie: n— prędkość obrotowa przedmiotu w obr/s, L — długość drogi narzędzia (lub przedmiotu) dla jednego przejścia obróbkowego, łącznie z dobiegiem i wybiegiem w mm, p — posuw nagniatania w mm/obr, i — liczba przejść obróbkowych.

Krajowe normatywy technologiczne doboru warunków krążkowania i kulkowania naporowego wałków, narzędziami z dociskiem sprężystym umożliwiają dobór warunków nagniatania dla stali 45, 55, duralu PA6, brązu BA93A i BA1032, mosiądzu M58 oraz miedzi M3. Przykłady normatywów służących do doboru siły docisku i posuwu krążkowania wałków z brązu BA93A zamieszczono w tabl. 8-9, a dla kulkowania wałków z duralu PA6 w tabl. 8-10. W przypadku krążkowania krążkiem toroi-dalnym warunki obróbki należy dobrać wg danych zaczerpniętych z literatury: prędkość przedmiotu v„ = 0,8-ś-l,7 m/s, posuw p = 0,1-?-0,3 mm/obr, siła docisku F = l-r-1,5 kN, kąt nachylenia osi krążka a gj = y = 5°; promień R = 4-H6 mm [10], [236].

Warunki tocznego nagniatania umacniającego różnią się od stosowanych dla nagniatania gładkościowego, przede wszystkim większymi siłami docisku i mniejszymi promieniami zaokrąglenia krążków, rolek lub mniejszą średnicą kulek. Dobór warunku obróbki jest w tym przypadku nagniatania odmienny, gdyż punktem wyjściowym jest warunek wytrzymałości zmęczeniowej i wynikająca z niego względna głębokość umocnienia warstwy wierzchniej (p. 4.1).

Przybliżoną wartość siły docisku F nagniatania umacniającego można obliczyć ze wzoru KyflpHBueBa [252]

(8.13)

gdzie d — średnica obrabianego przedmiotu w mm.