2tom277

7. TRAKCJA ELEKTRYCZNA 556

zwiększa się prąd w cewce ruchomej i nieruchomej. Następuje dynamiczne oddziaływanie prądu jednej cewki na pole magnetyczne drugiej cewki. Cewka ruchoma opuszczając się włączy dodatkowe rezystory w obwód wzbudzenia £1 £2. Wtedy zmniejszy się prąd wzbudzenia, a tym samym napięcie prądnicy.

7.2.6. Odbieraki prądu

Do odbioru prądu z przewodu jezdnego w taborze trakcji elektrycznej służą odbieraki prądu. Mogą to być odbieraki lyżwowe stosowane do odbioru prądu doprowadzanego trzecią szyną lub odbieraki krążkowe, łyżkowe i ślizgowe przy górnej sieci jezdnej. Obecnie prawie na całym świecie w pojazdach szynowych wprowadza się odbieraki pantografowe lubich odmiany zwane pantografem połówkowym. W trolejbusach jest stosowany odbierak łyżkowy, a w metrze — odbieraki szynowe różnych typów.

Ślizgacz odbieraka — element współpracujący z drutem ślizgowym — ma na swej górnej powierzchni nakładki ślizgowe wykonane z miedzi miękkiej lub spieków ceramicznych. Docisk do drutu jezdnego u ślizgaczy w taborze kolejowym prądu stałego wynosi od 100 -T-120 N, a w tramwajowym przy prądzie przemiennym — 50—80 N wg [7.8].

7.3. Sieci trakcyjne

7.3.1.    Rodzaje sieci

Energia do pojazdu jest doprowadzana za pomocą sieci jezdnych oraz szyn torów. Wyjątek stanowią trolejbusy, gdzie sieć trakcyjną stanowią dwa przewody napowietrzne.

Pojazdy trakcyjne, które poruszają się z niewielkimi prędkościami i pobierają niewielkie moce (tramwaje), mogą być zasilane z sieci jezdnej prostej. Składa się ona z jednego przewodu i jest nazywana również siecią płaską. Pojazdy, które poruszają się z dużymi prędkościami i pobierają duże moce (koleje), zasilane są z. sieci jezdnej składającej się z większej liczby przewodów. Najczęściej są to dwa druty jezdne zawieszone na jednej lub dwóch linkach nośnych. Sieci tego rodzaju są nazywane sieciami łańcuchowymi.

7.3.2.    Obliczanie sieci prostej

Równanie krzywej zwisania przewodu ma postać

x

y = hch—-

h

(7.46)

przy czym: y — rzędna krzywej, x — odcięta, h — rzędna początkowa. W praktyce korzysta się z zależności

(7.47)

Do obliczeń przęseł o rozpiętościach dużych (powyżej 500 m) stosuje się równanie

Zwisem przewodu nazywa się odległość pionową w środku przęsła przewodu a cięciwą poprowadzoną przez punkty zawieszenia (rys. 7.14). Zwis oblicza się ze wzoru

(7.49)

lub po podstawieniu li = H/G

(7.50)

przy czym: G — ciężar przewodu o długości 1 m, N/m; H — składowa pozioma siły naciągu równa sile naciągu w punkcie najniższym C, N.

Rys. 7.14. Zwis przewodu rozpiętego między punktami A — B

f zwis, a rozpiętość przęsła, b — spad, m mimośród

(7.51)

Bardzo często korzysta się ze wzoru a²g ^    8(7

w którym: g = G/S — współczynnik obciążenia mechanicznego, N/(m • mm²); S — przekrój przewodu, mm²; o — naprężenie poziome równe H/S, N/mm².

Różnica wysokości (rzędnych) dwóch punktów przewodu o odciętych x_v x₂ wynosi

>’2~y i

1

Ih

(x₂ + x₁)(x₂-x₁

(7.52)

Składowa pionowa siły naciągu w dowolnym punkcie T przewodu jest równa iloczynowi ciężaru jednostkowego i rzędnej tego punktu

(7.53)

N_t — Gy_T

Przy znanej wartości składowej poziomej siły naciągu, siła naciągu w' dowolnym punkcie jest określona wzorem

N_r = JH²+(GI_t)²    (7.54)

przy czym l_T — długość przewodu od punktu najniższego do punktu T.

Dopuszczalne naprężenia wg PN-75/E-05100 wynoszą:

118 N/mm² — dla drutów miedzianych,

186 N/mm² — dla linek miedzianych,

78 N/mm² — dla linek aluminiowych, lOO-ł-110 N/mm² — dla linek stalowo-aluminiowych,

240 N/mm² — dla linek brązowych.