3tom008

1. PRZEWODY I KABLE ELEKTROENERGETYCZNE 18

11

o. C

-j

Kable i przewody elektroenergetyczne

_ przewody specjalne, przede wszystkim samochodowe, lotnicze, montażowe do zastosowań elektronicznych, górnicze i inne.

W tych przypadkach, w których było to możliwe, podano odpowiedniki wyrobów wg przepisów zagranicznych, głównie norm europejskich (EN) i dokumentów harmonizujących (HD).

1.1.2. Określenia

Kabel — zgodnie z Międzynarodowym słownikiem elektrotechnicznym [1.14] — zespół (wyrób) składający się z jednej lub kilku żyl mających (lub nie) indywidualne pokrycia (izolacje, ekrany), z warstwy ochronnej (lub nie) na skręconych żyłach (izolacja rdzeniowa) oraz (lub nic) z osłon ochronnych. Pojęcie to wg polskiej terminologii obejmuje wszystkie rodzaje kabli oraz przewodów izolowanych i nicizolowanych.

Kabel — zgodnie ze stosowanymi w Polsce określeniami — wyrób przemysłowy składający się z jednej lub większej liczby żył izolowanych, zaopatrzony w powłokę metalową lub niemetalową oraz ewentualnie — w zależności od warunków układania i eksploatacji — w osłonę ochronną i pancerz; jest on przystosowany do układania bezpośrednio w ziemi, wodzie lub kanałach podziemnych, albo też do zawieszania w powietrzu.

Przewód — wyrób przemysłowy składający się zjednego lub kilku skręconych drutów albo z jednej lub większej liczby żyl izolowanych bez powłoki, lub — w zależności od warunków, w których ma być zastosowany — zaopatrzony w powlokę niemetalową, odzież, uzbrojenie.

Żyła kabla (przewodu) — część kabla przeznaczona do przewodzenia prądu [1.14],

Żyły kabli i przewodów elektroenergetycznych są wykonywane z drutów miedzianych lub aluminiowych, a w niektórych wyrobach — również stalowych lub bimetalowych.

Ze względu na kształt rozróżnia się żyły:

— okrągłe, o przekroju kołowym;

— sektorowe, o przekroju w kształcie wycinka koła.

Ze względu na budowę rozróżnia się żyły:

— jednodrutowe, składające się z pojedynczego drutu;

— wiclodrutowc, wykonane przez skręcenie określonej liczby drutów.

Budowa żyły wielodrutowej ma zasadniczy wpływ na giętkość przewodu. Z im większej liczby drutów o mniejszych średnicach składa się żyła, tym bardziej jest giętka. W normach polskich [1.37], jak również w normach międzynarodowych IEC [1.17; 1.18] rozróżnia się cztery klasy giętkości żyt. Klasa 1 i 2 dotyczy kabli i przewodów do układania na stałe, natomiast klasa 5 i 6 — przewodów do odbiorników ruchomych i przenośnych.

W tablicach 1.1 i 1.2 podano przekroje, budowę i zakresy przekrojów żył miedzianych i aluminiowych do kabli i przewodów elektroenergetycznych wg normy polskiej [1.37], które są zgodne z wymaganiami norm międzynarodowych IEC [1.17; 1.18].

Najbardziej charakterystyczną cechą żył przewodów i kabli elektroenergetycznych jest pole przekroju poprzecznego. Znormalizowane w Polsce i wielu innych krajach przekroje znamionowe żył kabli i przewodów elektroenergetycznych podano w tabl. 1.1. Żyły przewodów nawojowych w przypadku żył okrągłych są uszeregowane wg średnic, a w przypadku żył profilowych — wg wymiarów grubości i szerokości żył.

W Wielkiej Brytanii i USA są stosowane inne szeregi przekrojów znamionowych żył kabli elektroenergetycznych, np. szereg AWG (ang. American Wire Gauge) przedstawiony ^w tabl. 1.3. Przekroje znamionowe są podawane w calach kwadratowych lub jednostkach od nich pochodnych (tabl. 1.4).

Izolacja żyl kabla lub przewodu — element konstrukcyjny służący do odizolowania poszczególnych elementów kabla lub przewodu między sobą oraz od elementów