3tom016

1. PRZEWODY I KABLE ELEKTROENERGETYCZNE 34

Tablica 1.19 (cd.)

1	2	3	4	5	6	7
DNE180S DN2E180S	poliestrowo--imidowy + lakier termo-spiekalny	2	0,050-2,00	180	317—37 (1992)	przewody o dużej ciepłoodporności z izolacją pokrytą warstwą lakieru tcrmospickalncgo; stosowane do cewek bez nasycania lakierem izolacyjnym
DNE200 DN2E200	poliestrowy modyfikowany lub poliestrowo-imi-dowy + amido-wo-imidowy	2	0,100-2,00 0,100-3,00	200	317—13 (1988)	przewody o dużej trwałości i ciepłoodporności. odporne na przeciążenia prądowe
DNE200T DN2E200f	poliestrowy modyfikowany lub poliestrowo-imi-dowy + amido-wo-imidowy	1 2	0,100+2,00 0,100-3,00	200	317—13 (1988)	przewody ciepłoodporne o odporności na przeciążenia i odporne na substancje chemiczne; stosowane w urządzeniach chłodniczych
DNE200t DN2E200t	amidowo-imi- dowy	1 2	0,200-2,00	200	317—26 (1988)	przewody ciepłoodporne o zwiększonej odporności na odkształcenia termoplastyczne
^u W oznaczeniu przewodu liczba 2 lub 3 między N a E oznacza stopień grubości izolacji 2 lub 3.

1.4. Przewody elektroenergetyczne izolowane

1.4.1. Przewody izolowane do układania na stałe

Przewody te są przeznaczone do wykonywania instalacji, w których nic będą podlegały przemieszczaniu, zginaniu, drganiom o dużej amplitudzie i częstotliwości. Najczęściej stosuje się je do instalacji elektrycznych w budynkach i w takich budowlach, jak tunele, baseny itd. Przewody te są także nazywane przewodami instalacyjnymi.

Najczęściej stosowanym materiałem na izolację i powlokę tych przewodów jest polwinit. Mogą być również wykonywane o izolacji i powłoce z gumy lub z polietylenu usieciowanego. Przewody o izolacji i powłoce gumowej są używane przy napięciach do 6000 V oraz w pomieszczeniach o większej wilgotności otoczenia. Polietylen usieciowany jest stosowany na izolację przewodów przeznaczonych do pracy w podwyższonej temperaturze (do 90^CC).

Przewody instalacyjne powszechnego stosowania są wykonywane na następujące napięcia znamionowe: 300/300 V, 300/500 V, 450/750 V i 600/1000 V i mają żyły o przekrojach 0,5 -*■ 300 mm².

Przewody instalacyjne dzielą się na trzy grupy: jednożyłowe, wtynkowe oraz kabelkowe.

Przewody jednożyłowe mają tylko izolację i dlatego muszą być ułożone pod osłonami lub w rurach instalacyjnych, chroniących je przed mechanicznym uszkodzeniem. Służą one także do wykonywania instalacji w szafach sterowniczych, rozdzielniach itp.

Przewody wtynkowe mają nie tylko izolację, lecz także powłokę; mogą być używane wyłącznie do wykonywania instalacji, która będzie pokryta warstwą tynku.

Przewody kabelkowe są przeznaczone do wykonywania instalacji na ścianach. Mocuje się je za pomocą uchwytów. Przewody kabelkowe, zwłaszcza płaskie, mogą być także stosowane do wykonywania instalacji podtynkowej.

Przewody instalacyjne mogą mieć żyły miedziane lub aluminiowe. Przewody aluminiowe są stosowane ze względów oszczędnościowych; jednak niezawodność takiej instalacji jest mniejsza (zwłaszcza w zakresie przekrojów do 4 mm²). W budynkach publicznych nie zaleca się stosowania przewodów z żyłami aluminiowymi. Przy doborze przewodów instalacyjnych — oprócz napięcia znamionowego i przekroju (obciążalność i spadek napięcia) — należy uwzględnić narażenia, jakim będzie poddany przewód w czasie długotrwałej eksploatacji. Narażenia te zależą od miejsca zainstalowania przewodów. Normy krajów wysoko rozwiniętych określają następujące rodzaje lokalizacji:

—    lokalizacja sucha — pomieszczenia, w których w normalnych warunkach nie występuje wilgoć, ale w wyjątkowych przypadkach może wystąpić duża wilgotność, np. w czasie malowania itp.;

—    lokalizacja wilgotna — miejsca częściowo chronione przed wilgocią, np. wiaty, instalacje zewnętrzne chronione przed bezpośrednim działaniem deszczu, pomieszczenia gospodarcze, nicogrzewane magazyny itp.;

—    lokalizacja mokra — instalacje podziemne, w których przewody mają bezpośredni kontakt z ziemią, pomieszczenia o dużej wilgotności, w których istnieje możliwość bezpośredniego wnikania wody w powłoki przewodów, np. łaźnie, myjnie, pralnic itp. oraz instalacje zewnętrzne narażone na bezpośrednie działanie deszczu;

—    lokalizacja o podwyższonej temperaturze otoczenia — pomieszczenia, w których temperatura otoczenia przekracza 35°C, np. stalownie, koksownie, huty szkła, pomieszczenia obróbki cieplnej, odlewnie, suszarnie itp.; są one zaliczane do tzw. lokalizacji gorącej i wymagają stosowania przewodów o zwiększonej odporności na temperaturę (ciepłoodporne);

—    lokalizacja zagrożona niebezpieczeństwem pożaru — pomieszczenia, w których są składowane materiały palne, a łuk elektryczny powstały w czasie zwarcia może być przyczyną pożaru; do materiałów łatwo palnych zalicza się materiały stałe, które poddane przez 10 s działaniu płomienia zapalają się i mogą być źródłem pożaru; w takich pomieszczeniach nie mogą być stosowane przewody wtynkowe;

—    lokalizacja zagrożona wybuchem — pomieszczenia, w których mogą gromadzić się gazy, opary paliw, pyły, które w mieszaninie z powietrzem mogą być przyczyną eksplozji.

Nie zawsze instalacji elektrycznej można przypisać jeden rodzaj lokalizacji, np. pomieszczenia rolnicze są zaliczane do lokalizacji mokrej i jednocześnie gorącej, a także do lokalizacji zagrożonej niebezpieczeństwem pożaru. Przewody stosowane w tych instalacjach mogą być narażone na opary, kwasy i sole.

W tablicy 1.20 podano charakterystykę techniczną oraz zastosowanie podstawowych przewodów do układania na stałe.

Do grupy tej są zaliczane także przewody samochodowe i lotnicze, przewody do reklam świetlnych oraz nie produkowane w Polsce przewody o izolacji mineralnej.

Przewody o izolacji mineralnej są wykonane z rurek miedzianych lub ze stali żaroodpornej wypełnionych tlenkiem magnezu, w którym są umieszczone żyły jedno-drutowe (ich liczba wynosi 2, 3, 4 lub więcej). Charakteryzują się one największą trwałością, odpornością na działanie pożaru, na promieniowanie jądrowe, na korozję oraz na uszkodzenia mechaniczne. Przewody o izolacji mineralnej mogą pracować w sposób ciągły w temperaturach do 250°C oraz krótkotrwale — w temperaturach wyższych, zbliżonych do temperatury topnienia miedzi (1083°C). Ze względu na trwałość są one stosowane w budowlach zabytkowych oraz budynkach, w których dla bezpieczeństwa pożarowego konieczne jest działanie instalacji elektrycznej w czasie pożaru, np. w celu umożliwienia ewakuacji ludzi.

3*