60 61

— po rozpuszczeniu krążka miedzy kręgowego nie powinno się ćwiczyć przed upływem 4 tygodni od iniekcji.

Należy podkreślić, że podany tu został czas minimalny i w przypadkach wątpliwych należy zwrócić się do lekarza.

Przy innych chorobach szkoła pleców daje nam znakomita możliwość redukowania obciążeń kręgosłupa i zmniejszenia jego dolegliwości.

Szkoła pleców może być, w zależności od stadium choroby, dopełnieniem terapii leczniczej lub podstawowym sposobem leczenia. Idealna byłaby koncepcja terapii oparta na indywidualnej ocenie pacjenta dokonanej jednocześnie przez lekarza, fizjoterapeutę i prowadzącego kurs.

Szkoła pleców z punktu widzenia psychologów

(prof. dr Hans Steiner)

Spośród wielu przyczyn bólu pleców, obok czynników dziedzicznych, somatycznych i fizycznych, należy wymienić także i te, które wynikają z niedostatecznej ilości ruchu i błędnych obciążeń. Mamy tutaj na myśli ciągle stanie lub siedzenie, wymuszoną pozycję w miejscu pracy, brak ruchu i ruch ograniczony przez wykonywanie jednostajnych czynności. To wszystko sprzyja powstawaniu szkodliwych, wywołujących bóle pleców sposobów zachowania. W większości fachowych książek ortopedycznych zostały opisane przede wszystkim bezpośrednie, fizyczne następstwa szkodliwych zachowań. Nie można jednak pominąć czynników psychologicznych i psychosomatycznych, które w znacznym stopniu wpływają na bóle kręgosłupa. Przez dolegliwości psychosomatyczne rozumiemy realnie odczuwane organiczne bóle, wywodzące się głównie z pod łoża psychicznego (np. złość i kłótnia prowadzą do bólu głowy).

Na podstawie badań Peseschkiana i Eichlera* (1984/85) przeprowadzonych w klinice ortopedycznej stwierdzono, że na 100 pacjentów z dolegliwościami pleców:

•    62 procent pacjentów żyje z przeświadczeniem o konieczności wydajnej pracy zgodnej z rosnącymi wymaganiami;

•    62 procent często przeżywa stan psychicznego „spięcia";

•    71 procent nie wyobraża sobie, że mogłoby ujawnić wobec innych swoją słabość;

•    66 procent określa się mianem „twardy człowiek";

J-Eichler: Psyche und Kreuz, w „DieSaule" nr 1/89, str. 10-12

61