AnalizaFinansowaTeoriaPraktyG9

Analiza .symptomów pogarszającej się sytuacji finansowej przedsiębiorstwa

dań przeprowadzonych przez E. Altmana jest jednak niemożliwe. Różne są bowiem warunki makroekonomiczne. Nie bez znaczenia pozostają także inne czynniki natury metodycznej. Można podejmować próbę budowy modeli uniwersalnych albo też modeli dostosowanych do specyficznych warunków występujących w danej branży. Czynniki istotne w pierwszym wypadku mogą być mało znaczące w drugim i w związku z tym w obu przypadkach modele mogą mieć zupełnie inną postać. Do istotnych zagadnień metodycznych należy także jednoznaczne zdefiniowanie terminu bankructwo, jakość uwzględnianych w modelu danych, będąca pochodną stosowanych rozwiązań w rachunkowości czy wreszcie czas, w jakim model zachowuje swoją wartość poznawczą.

Tym samym właściwe wydaje się podejmowanie prób konstrukcji odpowiednich modeli prognozy bankructwa oraz oceny kondycji finansowej przedsiębiorstw w polskich warunkach. W ostatnich latach zostały już podjęte takie próby. Do znaczących należą badania prowadzone m.in. przez Zakład Ekonomiki Przemysłu Uniwersytetu Łódzkiego lub też pracowników Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w ramach grantu badawczego KBN.²³⁽⁾

W badaniach prowadzonych przez Zakład Ekonomiki Przemysłu przyjęto założenie, że opracowany model powinien uwzględniać dane możliwe do uzyskania na podstawie sprawozdań finansowych publikowanych przez podmioty krajowe. Próbka przedsiębiorstw składała się z 40 podmiotów. Z tej liczby 20 przedsiębiorstw zaliczonych zostało do zbankrutowanych, na podstawie takich kryteriów jak: rozpoczęcie procesu likwidacji spowodowanej sytuacją finansową, układ sądowy z wierzycielami lub też ugoda bankowa. Pozostałe 20 przedsiębiorstw to spółki giełdowe branży przemysłowej, budowlanej i handlowej, notowane jako pierwsze na warszawskiej giełdzie. Na podstawie analizy sprawozdań finansowych za rok poprzedzający bankructwo, z grupy dwudziestu wskaźników wybrano pięć, mających największą wartość poznawczą w podziale firm na dwie grupy: dobre i złe. Wskaźniki te obejmują:

-    wskaźnik produktywności (rotacji) aktywów, będący relacją przychodów netto ze sprzedaży do przeciętnego stanu aktywów ogółem,

-    wskaźnik produktywności (rotacji) zobowiązań, obliczony w dniach jako relacja przeciętnego stanu zobowiązań krótkoler-

^23,1 Przyczyny rozwoju i upadku polskich przedsiębiorstw przemysłowych w okresie transformacji systemowej w latach 1990-/998, KBN nr 1 H02D 016 13.

479