Bez nazwy 6

48

Opieka pielęgniarska w wybranych stanach neurologicznych

Wielu chorych nie kontroluje w sposób systematyczny ciśnienia tętniczego krwi i innych chorób przewlekłych, np. cukrzycy, zwiększając tym samym prawdopodobieństwo pojawienia się udaru.

Ryzyko wystąpienia udaru wzrasta u chorych, którzy przeszli lub chorują na choroby układu krążenia (zawały serca, tętniaki, choroba wieńcowa, migotanie przedsionków, wady zastawek itp.).

Budowanie świadomości prozdrowotnej jest trudnym zadaniem dla pielęgniarki. Pobudzanie pozytywnych zachowań na rzecz zdrowia można osiągnąć przez wskazywanie ich wpływu na stan zdrowia, wyrażanie aprobaty dla zachowań właściwych, zalecanych, podkreślanie sukcesów w zmianie zachowań (np. ograniczanie ilości wypalanych papierosów, zwiększanie spożycia warzyw i owoców, ciemnego pieczywa itp.).

Do zadań pielęgniarek należy kształtowanie modelu świadomego i aktywnego pacjenta, którego rodzina winna wspierać i motywować oraz od którego egzekwuje pożądane zachowania. Wczesne uruchamianie pacjenta i przygotowanie go do samoobsługi, przez zachęcanie do czynnego uczestnictwa podczas mycia, korzystania z toalety, jedzenia, ubierania się itp., ma zasadnicze znaczenie w profilaktyce powikłań oraz usamodzielnianiu się. Pomoc pielęgniarki powinna ograniczać się tylko do czynności, których chory nie potrafi wykonać samodzielnie oraz do zabezpieczania go przed urazem i wspierania emocjonalnego.

Wyeliminowanie lub obniżenie emocji negatywnych (lęku, depresji, gniewu), wytworzenie pozytywnego nastawienia do choroby, siebie samego i celów życiowych oraz korzystna zmiana stylu życia składają się na aktywne zwalczanie czynników ryzyka choroby i zapobiegają jej nawrotom.

Edukacja pacjenta i rodziny powinna obejmować przyczyny i patomecha-nizm choroby, przebieg procesu leczenia, rehabilitacji oraz przygotowanie do samoopieki (usprawnianie motoryczne, przestrzeganie właściwego trybu życia, umiejętności samoobserwacji i samokontroli, umiejętność postępowania w różnych sytuacjach wywołanych chorobą).⁴⁵'⁹⁰-⁹⁴'¹⁰⁵

Tryb życia chorego po przebytym udarze mózgowym powinien być dobrze zorganizowany, bez nadmiernych wysiłków fizycznych i psychicznych, które mogą powodować wzrost ciśnienia tętniczego krwi, często występującego w chorobach naczyniowych centralnego układu nerwowego. Ważne jest zachowanie aktywności ruchowej, właściwej diety, porzucenie palenia, przeciwdziałanie stresom i monitorowanie pomiaru ciśnienia tętniczego krwi. Zalecane są: właściwa organizacja pracy i czasu wolnego, unikanie pośpiechu i chaosu, przestrzeganie stałych godzin snu i czuwania oraz długości snu, który powinien trwać 7-8 godz. na dobę, co pozwala na regenerację organizmu.

Chorym po udarze zaleca się ruch na świeżym powietrzu, które wpływa na usprawnianie układu oddechowego i krążenia krwi. Ruch należy stopniować w zależności od możliwości i wydolności organizmu (unikać przemęczenia, ponieważ powoduje ono wzrost ciśnienia tętniczego krwi). Chory po wyjściu ze szpitala powinien poświęcić ok. 1 godz. dziennie na ćwiczenia lub szybki marsz i/lub ok. 2 godz. na spacery, w zależności od indywidualnego