Bez nazwy

54 Opieka pielęgniarska w wybranych stanach neurologicznych

pielęgnującej, kiedy obciążenie rozkłada się równomiernie na wyprostowany kręgosłup.¹⁰'¹²¹

W pokoju, oprócz łóżka, wskazane jest ustawienie wygodnego fotelu i podręcznego stolika. Bardzo ważne jest dodatkowe wyposażenie łóżka w podgłówek (rama) z regulowaną wysokością, co ułatwi choremu siadanie. Nie zaleca się zakładania drabinek (używa się ich tylko w celu zabezpieczenia przed wypadnięciem, w przypadku pobudzenia psychoruchowego) ani lejców, ponieważ ich używanie wzmaga spastyczność mięśni kończyn górnych.

Meble w otoczeniu chorego powinny znajdować się po jego stronie niesprawnej. Również inicjowanie i kończenie ruchów winno odbywać się zawsze od strony niedowładu, ponieważ służy to podtrzymaniu samoistnej reakcji wytłumiania odruchów pierwotnych i eliminowaniu spastyczności tam, gdzie jest ona nasilona.

Zamiast podsumowania przedstawiam zalecenia dla chorych po udarach mózgu i ich rodzin/przyjaciół:

1.    Należy wykonywać ćwiczenia, bowiem powtarzanie czynności jest podstawą usprawnienia pacjenta po udarze. Poza tym globalne ćwiczenia fizyczne powodują wzrost połączeń międzyneuronalnych, przywracając pamięć motoroczną.⁸⁹

2.    Usprawnianie ruchowe należy zaczynać od ćwiczenia prostych, utraconych czynności.

3.    Czynności bardziej skomplikowane trzeba często powtarzać aż do momentu, gdy przestaną sprawiać trudności, ale nadal należy je kontynuować ze zmniejszoną częstotliwością.

4.    Regularna zmiana pozycji leżącej oraz siedzącej co godzinę lub dwie, zależnie od stanu chorego, zapobiega powikłaniom płucnym, odleżynom, przykurczom, zesztywnieniom itp.

5.    Utrzymanie higieny osobistej jest bardzo ważne dla zdrowia i dobrego samopoczucia chorego. Jeśli pacjent jest sprawny w stopniu nawet minimalnym, wskazane jest korzystanie przez niego z łazienki (raczej z prysznica niż wanny). Przemieszczanie się jest naturalnym elementem rehabilitacji i przyśpiesza powrót funkcji ruchowych. Należy pamiętać o zabezpieczeniu sanitariatów, zamocowaniu uchwytów, wstawieniu do wanny krzesła i zabezpieczeniu go przyssawkami przed poślizgiem.

6.    Odzież i obuwie muszą być łatwe w używaniu i obsłudze, najlepiej zapinane na rzepy.

7.    Kontrolowanie funkcji pęcherza. Funkcja ta, wraz z powrotem zdrowia w wymiarze ogólnym, poprawia się. Wskazane jest systematyczne, np. co dwie godziny, chodzenie do toalety, nawet gdy nie ma parcia na mocz oraz ograniczanie przyjmowania płynów. W ten sposób wyrabia się odruch warunkowy, który pozwala unormować mechanizm mikcji. W razie potrzeby należy stosować pieluchomajtki i wkładki.

8.    Unikanie mikrourazów, ponieważ skóra po stronie niedowładu jest delikatna wskutek zaburzeń troficznych (niedożywieniowych skóry) i narażona na powstawanie odleżyn.