CCF20110103017

^ S¹!'

Iżwf:

•*^T.

56

Badanie narządu ruchu

^to!

V,

i

S'fc;

lis

4fc

•i* *f    -.-pŃ. •

Ir: •

i. i

^,te

St;

i'**-*-

■**? -J

■i

#*

UŁ*

r, W-?*! : '•' -•

■'s: i

t

**-T* T JŁ-

tri

i

.    -J

•i:’v

’Ł*f

* %

i

■T__M*-:

•»

. £    * **? 4S|

< v.‘* -_w .*■ ,

V -V

*.s

* *

■#*** ój

z*-,

■M.“r

«* £•*•* nr- i •'w .. -u

Ł-tt-

•* U*.

li ł/jn

W- *>. . 4Łr • Sn

a

r

£•*' !*v

r:\

M

b'*.

'■?»-

HW-.

**

'^łr-<

.^5

>ł

i

siedzącej, przy czym badany zaczepia stopami za nogi stołka, na którym siedzi. Daje to dobre ustabilizowanie miednicy. Po nałożeniu obu rąk ze splecionymi palcami na potylicę (łokcie są uniesione i odstawione w bok) badany wykonuje przechylenie boczne w prawo i lewo. Odbywają się one w obrębie samego kręgosłupa, bez udziału stawów biodrowych. Zakres przechylenia w jedną stronę wynosi około 65°.

Obracanie. W opisanej wyżej pozycji badany wykonuje ruch obrotowy tułowia w prawo i w lewo. Całość amplitudy ruchu obrotu wynosi około 180°.

Odcinek szyjny kręgosłupa. Należy odróżnić ruchy głowy względem kręgów szyjnych od mchów w samej szyjnej części kręgosłupa.

Iselin w następujący sposób charakteryzuje mchy w odcinku szyjnym: pochylenie głowy do przodu z wyprostowaną szyją odbywa się w stawie szczy-towo-potylicznym (artic. atlantooccipitalis). Skręt głowy, jaki wykonuje żołnierz na komendę „w prawo lub w lewo patrz”, dokonuje się w stawach szczy-towo-obrotowych (artic. atlantoaxialiś)\ wysuwanie głowy do przodu i cofanie w płaszczyźnie poziomej (przyciąganie bródki) - w środkowych kręgach szyjnych. W tejże środkowej części szyjnej kręgosłupa odbywa się reszta mchu zginania podczas przyłożenia guzowatości bródkowej (mentum) do klatki piersiowej lub odchylanie głowy do tyłu. W pełnym wyproście normalnie twarz zwrócona jest wprost w górę. Pochylenie głowy kolejno na prawy i lewy bark (zbliżanie ucha do barku) następuje w dolnych kręgach szyjnych. Sumaryczny zakres zginania i prostowania odcinka szyjnego kręgosłupa wynosi około 100°, przechylenia bocznego 90°, a obracania 120-160°.

Badanie rozciągliwości. Do badania rozciągliwości odcinka szyjnego kręgosłupa chory leży na wznak. Głowę jego, znajdującą się poza stołem, badający chwyta oburącz. Druga osoba pomagająca nakłada ręce na barki badanego, stabilizując je. W tej pozycji łatwo zbadać rozciągliwość części szyj-nej, jej bierne mchy oraz przesuwalność kręgosłupa na boki w górnym otworze klatki piersiowej (aper-tura thoracis superior).

Badanie ruchów biernych i giętkości kręgosłupa. Dobry pogląd na ogólną giętkość kręgosłupa daje badanie chorego w klęku podpartym. Badany klęcząc wspiera się na obu rękach; łokcie ma wyprostowane, pozwala kolejno czynnie zapaść się kręgosłupowi (robi wklęsłe lędźwie), a potem wypukła je ku tyłowi (kocie plecy). W tej pozycji stopień rozluźnienia kręgów i mięśni jest duży (ryc. 6.24).

Zgięcie w pozycji leżącej. Badany leży na wznak i zwija się w kłębek, przyciągając kolana maksymalnie do brody. Daje to pogląd na zdolność zginania kręgosłupa w części lędźwiowej.

Zgięcie w pozycji siedzącej. Górną część kręgosłupa można zbadać w pozycji siedzą-

Ryc. 6.24. Badanie giętkości kręgosłupa w klęku podpartym: naprzemienne wyginanie kręgosłupa z osiągalnej lordozy w kifozę.

cej badanego ze zgiętymi kolanami, każąc mu wsunąć głowę między kolana. Jeśli zgięcie tułowia do pizodu w pozycji siedzącej jest większe niż w stojącej, przemawia to za skróceniem mm. kulszowo-go-leniowych (mm. biceps femoris, semitendinosus, se-mimembranosus).

Prostowanie. Jego zakres w części piersiowej jest mały. Do badania chory leży na brzuchu i unosi tułów. Badanie mchu wyprostnego można skoncentrować na poszczególnych częściach kręgosłupa. Ba-

Ryc. 6.25. Badanie ruchu wyprostu odcinka piersiowego kręgosłupa.

Ryc. 6.26. Badanie ruchu wyprostu w odcinku lędźwiowym kręgosłupa.

i Er

•j*.^4- *, i>.

JEaufc

■ uh

■+.1