Czasy�zorganizacji kraju Polska Piastów Historia Polski15

Wszelkie najwcześniejsze teksty powstałe iu polskich ziemiach zostały napisane po łacinie | pierwsze słowa polskie zapisano dopiero » XII « l ZrCSZ tą początkowo ich iwiaciimi byli autorzy obcego pochodzenia Dużą popularnością cieszyły się roczniki (ow/ur/csczyli ciągi zapisków z datami tocznymi, układane w celu uliwalrnia i przekazania przyszłym pokoleniom informacji o walnych wydarzeniach. \a|«nrs/y powstawał p«»l nadzorem biskupa Jor dalia, by |w> W r przejść w ręce pierw s/Śgb arcybiskupi! griK-łnieńskiego (imids-nłcgo, brata s». Wojciecha Nazywa .y gn „Rocznikiem Jor Jana' W mm właśnie znajdują się najstarsze zaptski dotyczące historii Polski. np.: ÓA5 IMfimiti wait oi! Mithmcm lOohnmti przyłnna Jo .Un-szkiii. VzSrt \tv-sr» ijf/t btifNfctitur fK.il*pę UlfizKo zurlu/c <u'Az:ec«m- '/ IM’ JJ.»/i-s7ir»s AJnipum rt.J im ni iNannhi! »rę BoK-tiaw Un iku. Nie--ls-ty, nic możni go /ohuc/yc w / u‘.nej z polskich Iwhliotek Kneznik ziabowano pisl-c/.is natazdii księcia czeskiego Brzciyslawn i i wywieziono do 1’iagi Podobny hm czekał ..Rocznik dawny", zwany leż ..Ruczni-kieni kapituły krakowskiej" lub ..Roc/111-kiem Uychczy". Zagina! w mrokach historii, choc na szczęście wcześniej sul sic gldw-

.PrcdkiłririBis" (Kazania na okres postu) z \ III l\ «. ze zbiorów hihlinlcki krakowskiej kapituły katedralnej. ^

4 Jedna z czyści drewnianej, pokrytej srebrtni oprawy „kwangsliarza \nastazji'. Ml-wieczncgo kmlcksu z fragmentami tekstów cnangclljaych i późniejszych komentarzy do nich.

nym źródłem wiadomości dla (kal-la Anonima Pierwsze zapiski w pro-wadzono « nim w 1013 r.. a ostatnie w 12ólś r

Niezwykle cennym dokumentem polskiego w czesnego średniow iecza jesi łaciński dyplom uhlacyjny Mieszka I dla papieża Jann XV Wysław mnogo u karach *WO w; Oddawał Polskę pod protckc.tc Stolicy Apostolskiej i z-tezynal się od słynnych slow. Ilcm /ii si/iii Mian •«/ Jitbimw .VI /rti/ki /Juguuic nnfet et On- seiwjm |...| Badacze dii dziś się spierają. cs> o/naczala m -irygujaca formula /Ji/gimwr /u.A r, nie mc ma wątpliwości, >e test

isi najstarszy rod/ittiy doktiliwwl pazwtwiwi y

Ou czasów w spók /csnych zachowały sic także łacińskie Cpigrafy (napisy na nagrobkach, bsiiloulach i przedmiotach), a lukzc utwory hagiografie z nc | opowiadające •* ly wotach świętych), modlitewniki tnp napinany przez pierwszą w dziejach po -kiego pósnneruiMWO pisarkę Crctirudęi i liny Niezwykle wa/ne miejsce zajmują śrcdnmwicvznc kromki, w tym Ml-wiecz.na (willa Anonima cud/o/icm-sktegi* benedyktyna przebywającego na dwor/c księcia Bolesława Krzywoustego oraz mistrza Wincentego Kadłubka z oto-czcnia Kazimierza II Sprawiedliwego, kióry pracę J/icjopisarską rozpoczął w nk II ‘*0 r. Warto tez wspomnieć o popularnej w owym czasie epice rycerskiej, szczególni.- o „Pieśni Maura" |»vmacie o tragicznych losach możnouludcy -laskiego I¹ mu Włosami lea To anonimowe Xll-wtec/uc dzieło opiciu się na aiilcntyc/nyeli uydut/emocli, Kanwą dla mego jen konflikt między seniorem Władysławem II Wygnańcem, dążącym do jedno-wład/tua w kram mimo postanowień ojca. Bolesława Krzywoustego. a jego młodszymi braćmi. 1. jamorann sprzymierzył jię w laśnic Piotr Włoslowic. który zj zdradę zesłał ośle-pismy i pnzbauiony języka Jednak po wygnaniu z kraju W ludyttaua II i jego kUmli-wcj. okrtlrtej żony Agnies/kl Piotr icl/yskal w s/clktc godności i dolna /acząl idiniii.i • .li nośdna rz.ee/ Kościoła, az po siedmiu lalach win ul pogodzony ze światem

U’ CIENIU

PIERWSZYCH KATEDR

Sztuka wieków średnich zu-zata p>«Jpnr/ud-kouaru trescmin religijny ni Jej materiału) kształt nis.il hyc isthicicm duchowego piękni Bu-kn-go. a liamnswa miss ziuow autem ixł*

wiecznego lwio wszechświata. Początkowo w sztuce śzwlntowlec/a dominował nurt romański. który pr/yhy I n.i ziemie polskie głów • nic / I rancji. Katalonii. I oeibardii i Nadrenii Czym ‘V charaktery /owal'.¹ W orehiiekrurze matynnością prostych budowli, stawianych głownie z wielkich ciosow kamiennych Ponieważ shizyly one iic tylko <lo ccłów uikialnych ahris-żohioenyeh, imały nule. wąskie, wysoko wnne-zc/onc otwory okienne Kościoły wziw szono pr zedc w s/y słknn na plusie krzyża lacniskiego. ze sklepieniami kolebkowymi *.ib krzyżowym-. Uzdeły CKŻkich grulsyeh nmnVu