Obraz
6 9

urodzenia, wieku rodziców, odległości czasowej między kolejnymi cią- żywieniowe powodują opóźnienie rozwoju zwłaszcza u chłopców żami, z podziałem dochodu przypadającego na jednego członka rodziny, późnienie rozwoju fizycznego, motorycznego i psychicznego), zagęszczeniem mieszkania czy wykształceniem rodziców. Wymienione Wyraźne są związki między liczbą posiłków mięsnych w tygodniu czynniki często sprzężone są ze sobą. Stąd też dzieci pochodzące z rodzin ,i wiekiem uzyskiwania dojrzałości płciowej. Większe spożycie przyspie-wielodzietnych przeciętnie cechuje gorszy rozwój fizyczny niż dzieci ,/« dojrzewanie. Oprócz ilości i jakości posiłków na rozwój fizyczny z rodzin małodzietnych.    v pływa zwłaszcza ich częstość. Rzadsze, obfite lub nieregularnie spoży-

Przeżycia psychiczne mogą powodować zwolnienie tempa rozwoju w»nc posiłki sprzyjają odkładaniu się tkanki tłuszczowej.

Pobyt dziecka w żłobku rozluźnia więzy psychiczne z matką i powoduje Niedożywienie, nawet niewielkiego stopnia, bardzo poważnie ograni-ograniczenie ruchliwości. Także dzieci pochodzące z małżeństw rozbi- OM zasoby podskórnej tkanki tłuszczowej, jak też rozwój tkanki miętych, dotkniętych patologią społeczną, wychowujące się w rodzinach za.....iłowej. Przy znacznym niedożywieniu rozwój mięśni szkieletowych zo-

stępczych, a zwłaszcza w zamkniętych zakładach opieki społecznej, wy i>m< poważnie ograniczony.

kazują znaczne opóźnienia rozwoju fizycznego i psychicznego. Zaburzę ( /as kostnienia, rozrost kości i zarastanie tarcz wzrostowych jest bar-nia rozwoju będące rezultatem nieprawidłowości w środowisku psycho tl/o ściśle związane z ilością spożytych kalorii. Jest jednak ciekawe, że społecznym dziecka określane są jako „nieorganiczny zespół opóźnienia niekiedy bardzo źle żywione dzieci w jednych populacjach mają grubszą rozwoju” (NZOR), (Woynarowska 1998).    ' '" .iwę korową kości, aniżeli dzieci dobrze żywione z innych populacji.

Szkoła, a zwłaszcza rozpoczęcie nauki szkolnej, sztywna organiza Wskazuje to na rolę czynnika konstytucjonalnego (Wolański 1983a). cja zajęć przyczyniając się do ograniczenia ruchliwości dzieci w pierw Wadliwe żywienie w zależności od jego charakteru wywołuje samo szych klasach (7-9 lat) powoduje szereg ujemnych skutków, takich jak pl/c/ się wiele schorzeń bądź ułatwia powstawanie innych stanowiąc tło nerwowość dzieci, zaburzenia rozwoju motorycznego czy wady postawy. Iflyhk tego ich rozwoju. Podstawowe błędy żywieniowe wynikają

(■ ponur 1994):

nadmiaru zjadanego pożywienia,

4.3. Wpływ żywienia na rozwój    niedostatecznej jego ilości w dziennej racji pokarmowej,

/lego zestawienia produktów i racji pokarmowych prowadzące do nie-Spośród wielu czynników egzogennych odpowiedzialnych za przt /bilansowania ilości składników odżywczych zawartych w pożywieniu, bieg rozwoju, jako czynnik główny wymieniane jest żywienie. Żywieni I najważniejszych wad w żywieniu o charakterze jakościowym na-_ma wpływ nie tylko na przebieg rozwoju postnatalnego, ale także nawę IfM takie, jak (Szponar 1994):

na obumieranie i resorpcję płodów. Wpływ niedoborów pokarmowycl niskie upowszechnienie karmienia piersią dzieci w pierwszym roku w okresie rozwoju płodowego jest nieco mniejszy i bardziej odbija się n tyciu,

organizmie matczynym niż na potomnym.    mn i Kulame spożywanie posiłków,

Niedożywienie kaloryczne matki zdaje się powodować trwałe ograni    /i id.mic ich w pośpiechu i stanach dyskomfortu emocjonalnego,

czenie wielkości noworodka. W okresie niemowlęctwa żywienie matl    m< w lasciwa temperatura zjadanych potraw,

jest podwójnie ważne, chodzi tu o długość okresu karmienia piersią orn    spożywanie żywności zanieczyszczonej substancjami szkodliwymi    dla

o to, że mleko matki obok składników odżywczych zawiera ciała żabci    fttlinwin bądź zakażonej patógenami.

pieczające dziecko przed infekcjami (Wolański 1983 a).    Nmlkonsumpcja sprowadza się do spożywania większej ilości poży-

Energia uzyskana z pożywienia jest niezbędna dla funkcjonowania i. mu aniżeli wynika to z fizjologicznego zapotrzebowania organizmu, organizmu - działania mięśni, normalnego przebiegu rozwoju, zachował Myt zv to szczególnie:

nia stałej ciepłoty. Braki i niedobory pokarmowe mogą przerywać cykl    /lwi dużej ilości energii pobieranej z pożywieniem,

menstruacyjne kobiet i powodować bezpłodność mężczyzn. Niedoboi    /lwi wysokiej ilości zawartej w pożywieniu energii pochodzącej

/ tłuszczów,