skanuj0134 (Kopiowanie)

Tabela 12.3

Interakcja w zakresie hamowania enzymów mikrosomalnych

Substancja lecznicza I (inhibitor enzymatyczny)	Substancja lecznicza II (wzmożone działanie)
Mctylofenidat Leki przeciwkrzcpliwc	Difenylohydantoina Trójpierścieniowe leki przeciw- depresyjne Sulfonamidy Difenylohydantoina Chloropropamid
Inhibitory MAO	Barbiturany Tyramina
Chloramfenikol Fenylobutazon Glikokortykosteroidy Metandrostcnolon Pochodne kumaryny Salicylany Sulfonamidy	Tolbutamid
Chloramifenikol Cykloseryna Disulfiram Hydrazyd kwasu izonikotynowego (izoniazyd) PAS Pochodne kumaryny	Difenylohydantoina
Chloramfenikol	Pochodne kumaryny
Disulfiram	Difenylohydantoina
Hydroksykumaryna	Chloropropamid
Allopurynol	Mcrkaptopuryna
Środki antykoncepcyjne (?)	Petydyna Chloropromazyna Aminofcnazon

się objawów toksycznych. Wiele substancji leczniczych zawdzięcza swoje zasadnicze działanie farmakologiczne właściwości wybiórczego blokowania enzymów. Tak działa np. acctazolamid w stosunku do anhydrazy węglowej czy neostygmina w stosunku do acetylocholinoesterazy (AChE). Większość substancji leczniczych, niezależnie od swojego zasadniczego działania farmakologicznego, może hamować aktywność nieswoistych enzymów mikrosomalnych, biorących udział w metobolizmic leków (tab. 12.3).

Ni przykład inhibitory monoaminooksydazy (IMAO), niezależnie od hamowania aktywności enzymu, hamują również metabolizm barbituranów oraz niektórych leków przeciwcukrzycowych. Salicylany hamują metabolizm, a więc wzmagają i przedłużają działanie pochodnych sulfonylomocznika o działaniu przeciwcukrzycowym. Disulfiram, jako inhibitor enzymatyczny, jest stosowany w leczeniu odwykowym alkoholików. Hamuje on utlenianie etanolu na poziomie aldehydu octowego, co związane jest z występowaniem 266 Zarys biofarmacji ostrych objawów zatrucia na skutek interakcji. Allopurynol, inhibiotr oksydazy ksantynowej stosowany w dnie, hamuje skutecznie metabolizm leku przeciwnowotworowego 6-merkaptopuryny oraz azatiopryny, potęgując zarówno ich działanie, jak i toksyczność. Fenytoina podana łącznie z lekami przeciwkrzepliwymi nasila ich działanie, prawdopodobnie na skutek wypychania ich z połączeń białkowych, natomiast hydroksykumaryna potęguje toksyczność fenytoiny przez hamowanie enzymów mikrosomalnych, odpowiedzialnych za biotransformację fenytoiny.

Wiele leków ma właściwości wzmagania aktywności enzymów mikrosomalnych. Zjawisko to nazywamy indukcją enzymatyczna. Jest to działanie względnie nieswoiste, tj. wzmożenie aktywności dotyczy enzymów biorących udział w metabolizmie różnego rodzaju substancji leczniczych. Zjawisko nasilonego działania stosowanych inhibitorów monoamino-oksydazy (IMAO) wiąże się często z nie poznaną lub niedocenianą obecnością tyraminy w różnych środkach spożywczych. Niepożądane reakcje mogą

Tabela 12.4

Interakcja w zakresie indukcji enzymatycznej

Substancja lecznicza I (induktor powoduj*	Substancja lecznicza II osłabione działanie)
Aminofcnazon	Pochodne kumaryny
Chloropromazyna (?) Haloperydol Gryzcofulwina Mcprobamat Barbiturany	Kortyzol
Difenylohydantoina	Dcksamctazon Witamina D Pochodne kumaryny Digitoksyna Gryzcofulwina Kortyzol
Fcnylobutazon i metabolity	Deksamctazon Witamina D Digitoksyna Aminofcnazon
Glutctimid	Kortyzol Leki przeciwkrzcpliwc
Indometacyna (?)	(pochodne kumaryny, warfaryna) Noramidopiryna Probenecyd Fcnylobutazon
Ryfampicyna	Pochodne kumaryny
Spironolakton	Digitoksyna Aminofcnazon
Środki antykoncepcyjne (?)	Ryfampicyna
Difenylohydantoina	Aminofcnazon Meprobamat
Warfaryna	Gryzcofulwina

Interakcja Icków 267