zoologia kregowcow krew2

Ryc. 113. Schemat przestrzenny fragmentu sercowego włókna mięśniowego w mikroskopie elektronowym: 1 - wlókienko mięśniowo, 2 - mitodiondria, 3 - wstawka, 4 - prolomembrana. Według Marshalla. modyfikacja Podia Lindera

bą włókna łączą się ze sobą, wytwarzając sieć o wąskich i długich oczkach. Oczka sieci wypełnia unaczyniona i unerwiona tkanka łączna. Poza tym tkanka mięśniowa sercowa kurczy się niezależnie od woli zwierzęcia.

Włókna mięśniowe są cieńsze niż w tkance mięśniowej szkieletowej (15-17 (im), a jądra leżą w ich środkowej części, podobnie więc jak w tkance mięśniowej gładkiej. Włókno mięśniowe od zewnątrz otoczone jest przez znacznie cieńszą od sarkolcmy błonę, przypominającą błonę podstawną, dodatkowo wzmocnioną siecią włókien kratkowych. Poprzeczne prążkowanie jest bardziej gęste niż we włóknach mięśniowych szkieletowych, przy czym można tutaj wyróżnić również odcinki, zwane sarkomerami. Włókienka mięśniowe tworzą skupienia, które występują w części obwodowej włókien mięśniowych. Na przekroju poprzecznym mają one układ promienisty. Podobnie jak we włóknach mięśniowych szkieletowych, do wiókienek mięśniowych przylega sieć sarkoplazmatyczna z tym, że kanaliki podłużne mają układ bardziej nieregularny, kanaliki zaś poprzeczne, a tym samym diady, przebiegają nie na granicy prążków A U, lecz na 184 poziomic błon Z.

Ryc. 114. Schemat struktury wstawki w sercowym włóknie mięśniowym myszy w mikroskopie elektronowym; 1 - sarkoicmn. 2 - s:tr-koplazina. 3 - mitochondria, -/ - wlókicnkn mięśniowe, 5 - protomenibrany. ó - wlókien-kti mięśniowe (miofilamenly), kończące się w sarkopiazmie przylegającej do protomcm-brany, 7 - sieć śródplazmntycziia. Według Sjóstmnda, Anderssonti-Cedergreiw i Ocwcy'u

Włókna mięśniowe zawierają dużo sarkoplazmy, gromadzącej się przede wszystkim w pobliżu jąder; występują w niej ziarna glikogcnu i pigmentu, rybosomy, kropelki tłuszczu (u psa, bydła i świni), bardzo liczne mitochondria (sar-kosomy) oraz małe ziarna wydziclnicze, zawierające hormon natriuretyezny (ANF). uczestniczący w regulowaniu ciśnienia tętniczego.

Poza tym we włóknach mięśniowych spotyka się poprzecznie biegnące linie, zwane wstawkami (ryc. 113, 114), o grubości około 2 pm i przebiegu ciągłym lub przerywanym, które często swoim układem przypominają schodki. Wstawki załamują silnie światło i barwią się barwnikami zasadowymi. Są one szczególnie wyraźne u konia i bydła. Badania za pomocą mikroskopu elektronowego wykazały, że zwrócone do wstawki końce włókien mięśniowych mają zazębiające się, palezaste wypustki (ryc. 113, 114). Poza tym na końcu włókna ocl strony wstawki znajduje się błona (protomembrana), u psu o grubości 6-8 nm, która oc! podobnej błony następnego włókna jest oddzielona cienką warstwą jednorodnej substancji. Wstawka składa się zatem z dwóch protomembran, spojonych zc sobą substancją łutową (ryc. 113,114). W ten sposób okazało się, że wstawki są błonami komórkowymi, stanowiącymi granice odcinków włókien, a nawet poszczegól-185 nych komórek mięśniowych.