1002601

20

wiać: czy sztukę budowania, czy pilność i niezmordowaną wytrwałość ich właścicieli. Podziwienie to zwiększy się jeszcze więcej, gdy się przypatrzymy wiernej parze ptaków przy budowie gniazda i zobaczymy ich radość i troskliwość, z jaką wybierają miejsce na gniazdo, jak nieraz z odległych miejsc przynoszą wspólnie materyał, jak każdą grudkę ziemi każdy włos lub źdźbło znoszą do gniazda, jak się do pracy wzajemnie zachęcają i wspólnie sporządzonem gniazdem cieszą. Gdy się temu wszystkiemu, kochany przyjacielu, przypatrzysz, gdy poznasz tę ich wesołość przy pracy i troskliwość, a w końcu radość z ukończenia dzieła, z pewnością nie będziesz wybierał jaj i nie będziesz niszczył gniazd nietylko ptakom, ale także innym zwierzętom, gdyż pojmiesz, że im tem wielką zrobiłbyś przykrość, bo, jeżeli czują radość, to czują także boleść i krzywdę im wyrządzoną; a krzywdy nie powinniśmy nikomu robić.

Kształt gniazd i materyał, którego ptaki używają do budowy, są tak rozmaite, że zaledwie kilkanaście gniazd wybitniejszych opiszemy.

Zięba zakłada gniazdo między kilkoma gałęziami drzewa. Jest ono półkuliste, ozdobne, utkane z zielonego mchu, delikatnych korzeni i cienkich źdźbeł; wnętrze wysłane miękko włosami, pierzem, wełną i t. d. Lecz nietylko to staranne wykonanie wzbudza u nas podziw, lecz jeszcze o wiele więcej zręczność ptaka, który w prawdziwie zadziwiający sposób umie zastosować barwę zewnętrznej powierzchni gniazda do otoczenia. Gdy gniazdo jest skończone, pokrywa je zięba porostami, które pokrywają także gałęzie drzewa, i oprzędem gąsienic i pająków, wskutek czego nawet wprawny poszukiwacz gniazd tylko z trudnością znajdzie gniazdo zięby.

Czyżyk ściele małe, bardzo misterne gniazdko na wysokich gałęziach drzew szpilkowych, gdzie je umieszcza na końcowych rozgałęzieniach, mocno zacienionych. Z tego powodu bardzo trudno odszukać gniazdo czyżyka, a lud dotąd utrzymuje przesądnie, że ptaszek ten umieszcza w gniazdku jakiś kamyk, który je czyni niewidzialnem.