94293901

FIZYODOGIA przewodu pokarmowego 223

tłuszczów: zwiększa lepkość pomiędzy tłuszczem a błoną śluzową i tym spostbem powiększa ogromnie powierzchnię zetknięcia tłuszczu z fermentami, znajdującymi się w jelicie. Nadto żółć odgrywa ważną rolę i pod tym względem, że działa antyseptycznie na błonę śluzową jelit i przeciwdziała rozmnażaniu się rozmaitego rodzaju drobnoustrojów, których wydzieliny mogą być szkodliwe dla organizmu.

Wpływ na trawienie mają jedynie soki trzustkowy i jelitowy. Sok trzustkowy zawiera trzy fermenty: po 1-sze trypsynę, po 2-gie amilazę, po 3-cie lipazę.

Trypsyna działa na białka niestrawione pod wpływem soku żołądkowego i zamienia je w peptony i dalsze produkty rozkładu. Amilaza działa na krochmal, który nie został zmieniony pod wpływem śliny. Lipaza zaś rozszczepia tłuszcze na kwasy tłuszczowe i glicerynę.

1) Trawienie pod wpływem trypsyny.

Sok trzustkowy, otrzymany z przetoki czasowej lub stałej za-pomocą zgłębnika lub kaniulki, wstawionej do przewodu, nie posiada żadnego działania proteolitycznego. Gdy do tego soku nieczynnego dodamy kilka kropel soku jelitowego, wtedy zjawia się w soku trzustkowym zdolność trawienia białka jaja kurzego, włók-nika, kazeiny, żelatyny i t. d. To działanie soku jelitowego, aktywujące albo wzmagające czynność soku trzustkowego, zawdzięcza on osobnemu fermentowi, który nazwano enterokinazą.

Wyciąg sporządzony z trzustki, zależnie od sposobu, w jaki go sporządzamy, może być czynny lub nieczynny. Wyciąg n. p., otrzymany zapomocą 2% rozczynu Na FI nie trawi białka. Natomiast wyciąg w wodzie chloroformowej jest czynny. Fakt ten daje się tłumaczyć istnieniem osobnej kinazy w leukocytach. Gdy otrzymujemy wyciąg zapomocą rozczynu Aa VI, leukocyty są ustalone i nie puszczają kinazy, wtedy otrzymujemy trypsynę nieczynną. Gdy się zaś maceruje trzustkę w wodzie chloroformowej, leukocyty pozostają zniszczone i wydzielają kinazę, która mieszając się z fermentem nieczynnym trzustki, stwarza ferment proteolityczny. Wyciągi nieczynne, sporządzone zapomocą Na FI, nabywają zdolności do działania na białka pod wpływem enterokinazy. Trawienie to różni się znacznie od trawienia pod wpływem pepsyny: 1) od-) bywa ono się w środowiskach alkalicznych i 2) trawienie pod wpły-