page0107

- 101 -

go tuż obok Austryi i Francyi, nastręcza jednak wniosek, że dbałość

0    bezpieczeństwo życia, zostawia u nas cokolwiek do życzenia, skoro w kraju tak przeważnie rolniczym ryzyko takowego wcale nie jest mniejsze, niż w owych krajach wyższej kultury a nawet znacznie większe niż w arcyprzemysłowej Belgii lub Saxouii. Stosunek zaś jeszcze bardziej wypadnie na niekorzyść naszego kraju, gdy pominiemy Gubernie Zachoduie Cesarstwa (co do których cyfra nie jest dość pewna), bo naprzykład z Galicyi i Królestwie Polskiem średnio wypadnie w powyższym stosimku przeszło 500 nieszczęśliwych przypadków, tale prawie co w Skandynawii.

Dla wyrozumienia atoli przyczyn tych przypadków i wyrobienia sobie należytego pojęcia o całości ich czynników fizycznych, społecznych, moralnych, należy je rozsegregować podług przyczyn.

W naszym kraju klasyfikacyę szczegółową znajdujemy tylko w sprawozdaniach h. Komisji Sprawiedliwości Królestwa Polskiego za r. 1865—74 z 31343 przypadków w tym czasie wydarzonych, spowodowane były (oprócz chorób) 5607 utopieniem, 3118 zgnieceniem przpz ciężar lub spadnięciem z wysokości, 2781 nadużyciem trunków, 2290 spaleniem lub poparzeniem; 521 zmarzło, 478 zginęło przy machinach i fabrykach, 415 od pioruna, 294 otruło się przypadkowo, 271 zagorzało, 138 kobiet i 133 niemowląt skonało w połogu, 70 zastrzeliło się i t. d.    *

Porównanie z obcemi krajami jest trudne z powodu odmiennej w każdym prawie klasyfikacji, pomijając, że niektóre statystyki (np. pruska) wcale nie klasyfikują przyczyn. Biorąc uwagę, dwa główne czynniki ogień i wodę, znajdujemy, że wypadki śmierci spowodowano przez pierwszy, stanowią w tutejszym kraju 73 z 1000 wypadków nagłej śmierci, gdy w Hiszpanii 69, w Paryżu 64, Francyi 52, Szwecyi 49, Norwegii 40, Danii tylko 16; przeciwnie w Ameryce aż 237

1    w Anglii 238. £aś woda wywołuje w Królestwie 179 wypadków z 1000 ogólnej liczby, mniej niż gdziekolwiek. Oprócz Anglii (173) i Ameryce 178, gdzio liczbę ich stosunkową zmniejszają wypadki spowodowane materyałami palnemi i wybuchów emi, a gdzie pomimo to liczba wypadków śmiprei przez utopienie, znacznie jest większa niż u nas. W Ameryce w stosunku miliona mieszkańców topi się 82, w Anglii 106, w Królestwie Boiskiem 37. W ogólnej liczbie nagie zmarłych utopienie zabiera we Fraucył 230, w Hiszpanii 303, w $axo-nii 381, w Belgii 403, w Bosyi 529, w Szwecyi 537, w Norwegii 545. Bożnice te, podług tego co się powiedziało wyżej, łatwo dają się wytłumaczyć.

http://rcin.org.pl