page0138

Skorupiaki: Członowce: Małżoraczki. Wąsonogi. 99

Tab. 30 fig. 6. Przekopnica okazała (Apus cancriformis), dość duża (dł. koło 60 mm), ciało obrączkowane, okryte szeroką, płaską tarczą, ztyłu której wystaje odwłok z 2 długiemi szczecinkami na końcu; 40 par nóg tułowiowych listkowatych; na głowie 1 para oczu złożonych i 1 przyoczko. Bardzo pospolita w kałużach, zwłaszcza na wiosnę.

8 Rząd. Małżoraczki (Ostracoda).

Drobne skorupiaki o ciele ścieśnio-nem z boków i niewyraźnie obrączko -wanem, ze skorupą 2-klapową, z której wystają jedynie rożki i nogi; tylko 7 par przysadek członkowanych: 2 pary rożków długich, zakończonych pęczkiem szczecin, a służących jako narządy pływ-ne i do łażenia; 3 pary szczęk i 2 pary wiotkich nóg właściwych; odwłok bez nóg, krótki, podgięty pod ciało; 1 oko

9 Rząd. Wąsonogi cz.

Osiadłe, okryte zwapniałą skorupą, złożoną z kilku ruchomych kawałków; rożki I pary bardzo małe, II niema wcale; 3 pary szczęk; 6 par nóg tułowiowych, wiciowatych, długich, 2-dziel-nych, skręconych spiralnie: wystają one z pomiędzy kawałków skorupy i ruchem swym pędzą wodę, a wraz z nią i pokarm (drobne żyjątka) do pyszczka; odwłok bez nóg, bardzo krótki; oko 1 lub para; skrzela nie u wszystkich. Wyłącznie morskie, przytwierdzone gromadami do podwodnych przedmiotów lub zwierząt morskich (wielorybów, małżów, skorupiaków); niektóre pasorzytne.

225 gatunków żyjących i 75 kopalnych.

Tab. 30 fig. 8. Kaczenica zwyczaj-nieparzyste złożone, a obok niego często para bocznych; bez osobnych skrzeli. Zamieszkują przeważnie morza; karmią się drobnemi żyjątkami.

550 gatunków żyjących i 500 kopalnych.

Tab. 30 fig. 7. Grzępik pospolity

(Cypris fuscata), maleńki (dł. 1,5 mm), o delikatnej, giętkiej skorupie, z 1 okiem nieparzystem. Pospolity w wodach stojących.

Wicionogi (Cirripedia).

na (Lepas anatifera), nieduża (dl. skorupy 3-5 cm, nóg do 30 cm), osadzona na łodyżce; skorupa z 5 ruchomych kawałków, gładkich lub delikatnie prążkowanych. Pospolita w morzach północnych, na zwierzętach i przedmiotach ruchomych (okrętach, pniach pływają cych i t. p.).

Tab. 30 fig. 9. Pąkla tulipanowiec

(Balanus tintinnabulum), nieduża (śred. 3—6 cm), bez łodyżki; skorupa stożkowata z 6 kawałków nieruchomych z ru-chomem wieczkiem; czerwono-błękitna lub czarniawa. W morzach strefy gorącej lub umiarkowanej; gromadnie na skałach, okrętach, także na muszlach; jadalna.