page0028

24

jakieś cząsteczki rzeczywiście asymetrycznej substancyi, tyle-kroć płaszczyzna polaryzacyi zbacza o pewien kąt na prawa lab lewo, co Pasteur nazwał: pommr rołałoire — własnością kolistości.

Na tej podstawie, utrzymywało się jakiś czas przekonanie, ze chemia nie może wytworzyć wyższych związków organicznych, posiadających własności powyżej wspomniane. Atoli najnowsze odkrycia w chemii, zrobione przez Fischera i jego uczniów, którzy potrafili dokonać najważniejszych odmian cukru, kłam zadały takiemu mniemaniu. Nadto Grimaux w r. 1885 zdołał otrzymać substancyę, która posiadała pewne cechy białka. W końcu Schiitzenberger w sprawozdaniu do akademii francuskiej z dnia 26 stycznia 1891 r. doniósł o szczęśliwie dokonanej syntezie pewnej substancyi białkowej, która posiadała wszystkie fizyczne oraz chemiczne cechy peptonów.

Doszła więc chemia do rezultatów, które najśmielsze przechodzą oczekiwania, dotarła do ostatnich prawie granic w naśladownictwie tworów życiowych; pozostaje jej tylko zrobić jeden, ostatni, ale zarazem najważniejszy krok: ożywić białko sztuczną otrzymane drogą, a wielka zagadka życia w chemicznym gabinecie ostateczne znajdzie rozwiązanie.

Lecz czy naprawdę chemia zdoła kiedyś w przyszłości otrzymać żywe białko, które będzie mogło samo z siebie przyswajać sobie pokarmy, róść, odtwarzać się itp., słowem, wykonywać wszystkie funkcye chemiczne i fizyczne, jakie cechują żywą materyą?

Autorka artykułu: „Zycie i śmierć w przyrodzie“ ‘), panna M. Stefanowska, odpowiada, że to prawdopodobne. Lecz na czemże buduje to prawdopodobieństwo? Posłuchajmy. „Z punktu widzenia ewolucyonisty, zobaczmy — są słowa autorki — jak postąpiła przyroda. Jeżeli pewnego dnia żywa materya uro-

') Patrz: „Ateneum* tom III, zeszyt III, miesiąc wrzesień 1891, str. 537 i nast.

http://rcin.org.pl