page0024

16 Summa teologiczna

rzeczy, według owych słów Psalmu VIII, 2: wyniosła się wiel-możność twoja nai niebiosa. Orygenes nie chcąc mówić tego o Bogu, co do innych substancyj poszedł za mniemaniem innych; jak i w wielu innych rzeczach pomylił się, idąc za mniemaniem filozofów starożytnych. — Można zaś tłumaczyć słowa Bernarda w tern znaczeniu, że duchy stworzone potrzebują narzędzia cielesnego, nie z natury złączonego, ale przyjętego w jakimś celu, jak to powie się poniżej (w par. następnym). — Augustyn zaś mówi nie twierdząc, lecz ze stanowiska platończyków, przyjmujących istnienie pewnych zwierząt powietrznych, które nazywali demonami.

Odpowiedź na drugi zarzut. Grzegorz nazywa anioła zwierzęciem rozumnem przenośnie z powodu podobieństwa do natury rozumnej.

Odpowiedź na trzeci zarzut. Ożywianie skutecznie jest wprost doskonałością. Stąd też należy ono do Boga według owych słów ks. I Król. II, 6: Pan umarza i ożywia. Lecz ożywiać formalnie jest własnością substancji, która jest częścią jakiejś natury i która nie ma w sobie całkowitej natury gatunku. Stąd substancja rozumna, która nie jest złączona z ciałem, jest doskonalsza od tej, która jest z ciałem złączona.

§ 2. CZY ANIOŁOWIE PRZYBIERAJĄ CIAŁA.

Do drugiego paragrafu tak przystępujemy.

Zarzut pierwszy. Wydaje się, że aniołowie ciał nie przybierają. W działaniu bowiem anioła niema nic zbytecznego, jak też i w działaniu natury. Lecz byłoby zbytecznem, gdyby aniołowie przybierali ciała, anioł bowiem nie potrzebuje ciała, skoro moc jego przewyższa wszelką moc ciała. Zatem anioł nie przybiera ciała.

Zarzut drugi. Oprócz tego wszelkie przybieranie zmierza do jakiegoś połączenia, ponieważ przybrać (assumere) znaczy brać sobie (ad se sumere). Lecz ciało nie łączy się z aniołem jak z formą, jak to powiedziano (w par. poprzednim). Z tego zaś, że się z nim łączy jak z motorem, nie mówi się, że jest przybrane ; inaczej wynikałoby, źe wszystkie ciała, poruszane przez aniołów, byłyby przez nich przybrane. Zatem aniołowie ciał nie przybierają.

http://rcin.org.pl