page0028

20 Summa teologiczna

świętych aniołów, że przez swe przybrane ciała wydają się ludźmi żyjącymi, choć nimi nie są. Przybierają je bowiem tylko dlatego, by okazać za pomocą własności ludzkich i czynności ludzkich, własności duchowe aniołów oraz ich czynności duchowe. A to nie dokonywałoby się tak odpowiednio, gdyby przybierali prawdziwych ludzi; gdyż ich własności wskazywałyby na samych ludzi a nie na aniołów.

Odpowiedź na drugi zarzut. Czucie jest całkowicie czynnością życiową. Stąd nie należy żadnym sposobem mówić, że aniołowie czują przez organa ciał przybranych. Jednak nie są one utworzone napróżno. Nie są bowiem utworzone w tym celu, by się przez nie czuło, lecz na to, by przez tego rodzaju organa okazywały się władze duchowe aniołów; jak naprzykład przez oko oznacza się władzę poznawczą anioła, a przez inne członki inne jego władze, jak naucza Dionizy, ost. rozdz. Coel. Hier.

Odpowiedź na trzeci zarzut. Ruch, który pochodzi od poruszającego złączonego, jest swoistą czynnością życia. Tak zaś nie poruszają się ciała przybrane przez aniołów, ponieważ nie są oni ich formami. Aniołowie jednak poruszają się przypa-dłościowo, gdy się poruszają tego rodzaju ciała, skoro są w nich jak poruszający w rzeczach ruchomych; i w ten sposób są tu, a nie gdzieindziej, czego nie można powiedzieć o Bogu. Stąd, choć Bóg się nie porusza, gdy poruszają się te rzeczy w których jest, ponieważ jest wszędzie, aniołowie jednak poruszają się przy-padłościowo według ruchu ciał przybranych. Jednak nie według ruchu ciał niebieskich, chociaż są w nich jak poruszający w rzeczach ruchomych, ponieważ ciała niebieskie nie ustępują całkowicie z miejsca, ani też nie wyznacza się duchowi poruszającemu światem jakiejś oznaczonej części substancji świata, która raz jest na wschodzie, raz znowu na zachodzie, ale według oznaczonego miejsca, gdyż potęga poruszająca jest zawsze na wschodzie, jak powiedziano w VIII Physic.

Odpowiedź na czwarty zarzut. Aniołowie właściwie nie mówią za pomocą przybranych ciał, lecz jest to coś podobnego do mowy, o ile w powietrzu tworzą dźwięki, podobne do głosów ludzkich.

Odpowiedź na piąty zarzut. Tak samo i jedzenie właściwie mówiąc, nie odpowiada aniołom; jedzenie bowiem

http://rcin.org.pl