tpn 1 22483501

222 dEOGUAFIA FIZYCZNA ZIEM POLSKICH

(15 lat), Warszawa (20 lat), Odessa (20 lat), jakoteż z opadem nad 200 mm. dla Poronina (15 lat). Wysokość opadów wyjątkowo wilgotnych miesięcy jest od Bałtyku do morza Czarnego wyjątkowo zgodna, ale jakże różna jest tu i tam częstość i intenzywność opadów. W Odessie jest nawalność opadów równie wielka, jak w górach przy równocześnie dwa razy mniejszej sumie opadów i dwa razy mniejszej częstości. Wieczna susza, przerywana nawałnicami, oto typ pogody czarnomorskiego pobrzeża.

	Ilość	Średni	Ilość dni	Gęstość
	miesięcy	opad	z opadem	opadu
		min.		min.
Puttbus	10	124	16-7	7'4
Warszawa	15	130	134	9-7
Odessa	6	129	10-2	12'7
Poronin	7	287	2P7	13-2

Wykazawszy zasadnicze różnice stosunków opadowych nizin i płyt polskich, przystępuję do oceny rozmieszczenia opadów atmosferycznych w dziedzinach górskich. Problem wzrostu opadów z wysokością, a tembardziej różnorodność wpływu ekspozycyi stoków nie są dotychczas rozwiązane. Tylko bardzo szczegółowe studyum, oparte na gęstej sieci stacyi obserwacyjnej, jakoteż na doskonalej znajomości górskiej topografii mogłyby rzucić w tę zawiłą kwestyę więcej światła, niż dotychczas. W obrębie ziem polskich brak przedewszystkiem należycie zorganizowanej sieci obserwacyjnej, tak, że tę nader ciekawą kwestyę można tylko przedstawić przykładowo, a z syntezy ogólnego znaczenia z góry zrezygnować musimy.

§ 5. Wpływ absolutnej wysokości na opady.

Przedewszystkiem kilka ilustracyi wzrostu z absolutną wysokością. Gwałtowny wzrost opadu, obserwowany między niską plażą morską, a kilkadziesiąt metrów wzniesionemi pobliskiemi płytami, nie należy do objawów wzrostu opadu z wysokością, lecz jest spowodowany względami morfologicznymi, o których już na innem miejscu wspomniałem. Te wpływy morfologiczne są jednak tak doniosłe, że jeszcze poniżej do nich powrócę. Typowe góry wyspowe, sterczące z otaczających je nizin, okazują rolę wysokości najlepiej. Gór wyspowych nie brak w naszem terytoryum; wzorowego przykładu dostarcza Dobrudża (20 lat), a zwłaszcza izolowana góra Sobótka (5 lat podług Partscha) na Śląsku.