WA3087 II5947 NAUKA O LUDACH 161 I
145
wijących się (cipo)1). Nakoniec trzeba dodać, że język ich posiada wyraz na oznaczenie rumieńca ze wstydu 2) i że swe uczty ożywiają śpiewem, który niezaprzeczenie dzikim i nie wiele myśli zawierającym być musi. W drugićj połowie 17 wieku byli owi Engkerakmung’owie jeszcze tak silni, że trzy miasta portowe zniszczyć i Portugalczyków z prowmcyi Porto Seguro zupełnie wypędzić zdołali, coby się im nigdy bez ogólnego poczucia narodowćj niezawisłości i połączenia najrozmaitszych pokoleń tego szczepu nie było powiodło. Jako dowód ważny ich udolności można jeszcze przytoczyć i to, że jedna z ich hord, t. z. Nakenuki, przez trzy łata rok w rok 6 Września w jednśj brazi-lijskiój osadzie się jawiła, aby tam, stosownie do ugody, corocznie uroczyście być ugoszczoną, co dowodzi, że pewne obliczenie czasu koniecznie posiadać musieli 3).
A może też i wielką było pomyłką stawiać te co tylko opisane ludy niżej od wszystkich innych. Ich języki są jeszcze bardzo niedokładnie znane, a nim to nastąpi nie zdoła nikt zajrzeć głębićj w zakres ich umysłowwch pojęć i wyobrażeń. Byli to zawsze podróżnicy przelotni, którzy nam zwykle najsmutniejsze obrazy t. z. dzikich ludów kreśldi i ubóstwo ich języka opisywali. Tak się też rzecz miała i z językiem Karibów, dopokąd Aleks. Humboldt nie wyrzekł: że on łączy w sobie bogactwo, wdzięk, siłę i delikatność; że mu nie brak wyrazów na pojęcia oderwane, że nim mówić można o przyszłości, wieczności i by cip, i że dość liczbowników posiada, aby wszelkie kombi-nacyje naszych znaków liczbowych wyrazić 4).
Owe ludy żyją z polowania lub rybołówstwa, zamieszkują najczęściej wyspy i z tego powodu wymrą wkrótce wszystkie. Przez to nie chcemy utrzymy wać, aby i ludy pasterskie nie miały w} ginąć, który to los czeka Hottentotów i wszystkie koczujące ludy na północy Sybiru. W północnćj Ameryce utrzymali się dotąd na obszarach Towarzystwa zatoki Hudsońskiej pod opieką dobrych praw wszystkie myśliwskie ludy w całości, lecz obecnie, gdy przywilej owego Towarzystwa się skończył, zagraża i im zagłada. Przeprowadzenie olbrzymich kolei żelaznych do Kalifornii przyspieszy nadzwyczajnie wytę-
i) 1. c. T. II, str. 37.
*) 1. c. T. II, str. 312.
3j J, J. T s c h u d i. Reisen durch Siid Amerikr. Leipzig 1860. T. II, str.
285.
4) Aleksander Humboldt. Eine wissenschaft. Biographie. Heraasg. v. Karl Bruhns. Leipzig 1842. T. I, str. 349.
Etnologia. 10
http://rcin.org.pl
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 491 I 475 wyraża się i znakomity Georg. Stell er, że mieszkańcy wysp S
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 041 I 25 lub słowo złamie ’). Nakoniec zdaje się pozornie zwyczajem zu
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 138 I 122 i gwiazdy się liczą ’), oznaczoną bywa i w tym języku przez
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 209 I 193 powtórzyło sie i w Ameryce. Jeżeli widok obrzarów dorzeczy t
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 219 I 203 zetknął się podczas swej czwartćj podróży, gdy od wyspy świe
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 268 I 252 miłości się rozpala, która jednak z odrazy popiołem twarz mu
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 301 I 235 Oczyśćcie się. umyjcie* oddalcie wasze myśli występne z prze
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 358 I czycy zdają się uznawać wyższość władz umysłowych i sił fizyczny
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 501 I 485 potem się oblewali i jakby przy ognili piekli ” ’)• To oęclz
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 532 I 516 przestrzeniu się Karibi aż do zatoki tej nazwy, którzy pola
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 630 I 614 przychyla się do pierwszego obozu. Ki,o ma słuszność, jodyni
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 651 I 637 li się, jak metalowe naczynia pobielać i posrebrzać3). Od sz
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 122 I 106 rażają mówcy swe zadowolenie sykaniem, tak że on bywa nie wy
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 035 I 19 będzie wyprzeć zdołało. Trudno zaiste zrozumieć, dla czego po
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 088 I ny mózgowój. Każdy anatom obierał sobie tutaj własną, i nową dro
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 094 I 78 tucky i Tennesee, przewyższali wTzrostem ludność rodowitą ze
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 159 I 143 Tak mało jak o ludzie Yedda, wiemy również i o ludzie Min-ko
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 225 I 209 iniarzy. Jednakowego więc zaniedbania doznawała Australia j
WA308?7 II5947 NAUKA O LUDACH 267 I zyk przedimkowo zaimkowy, chociaż ona istnieje i u Chińczyków, m
więcej podobnych podstron