P1040652

428 Inm substancje psychoaktywne

Po raz pierwszy w Polsce substytucyjne leczenie metadonem zostało przeprowadzone w ramach programu badawczego w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, w okresie od sierpnia 1992 do listopada 1993 roku.

Miał on dać odpowiedź m.in. na takie pytania, jak:

—    do jakiego stopnia w polskich warunkach metadon ograniczy dożylne stosowanie opiatów i przyczyni się do ograniczenia zakażeń HTV,

—    w jakim stopniu możliwa będzie kontrola abstynencji od „kompotu”,

—    czy stosowanie metadonu poprawi funkcjonowanie społeczne uczestników badania.

Program zakładał:

—    odtrucie i ustalenie dawki stabilnej podczas około 2 tygodni pobytu na oddziale,

—    leczenie podtrzymujące w warunkach ambulatoryjnych przez okres 6 miesięcy,

—    odtrucie po zakończeniu (lub przerwaniu) podawania, tj. zmniejszanie dawek do zera w okresie 10-14 dni w poradni lub na oddziale.

Do programu zakwalifikowano osoby spełniające następujące kryteria: uzależnienie od opioidów lub opioidów i innych substancji psychoaktywnych (diagnozowane według ICD), czas uzależnienia — co najmniej 5 lat, wielokrotne nieudane próby leczenia, wiek powyżej 25. roku życia, bycie mieszkańcem Warszawy lub okolic, dobrowolność leczenia i akceptacja regulaminu programu.

Ustalono, że ponowne leczenie metadonem może nastąpić dopiero po 6 miesiącach od dnia wypisu z programu. Do programu nie przyjmowano osób ze znacznymi zaburzeniami adaptacyjnymi i zachowaniami agresywnymi. Pacjenci programu (115 osób w tym 87 mężczyzn i 28 kobiet) byli zobowiązani regulaminem do codziennego przyjmowania metadonu, utrzymywania abstynencji od innych substancji psychoaktywnych, poddawania się kontroli abstynencji (oddawania moczu), okresowej kontroli stanu somatycznego i uczestnictwa w grupach terapeutycznych. Po przyjęciu na oddział i podpisaniu kontraktu pacjent otrzymywał pierwszą dawkę metadonu w wysokości 5 mg. Metadon podawany był doustnie w postaci roztworu wodnego (1 ml zawierał 5 mg metadonu) wymieszanego z syropem. Po około dwóch tygodniach pacjenci byli wypisywani z oddziału i otrzymywali metadon w warunkach ambulatoryjnych.

Od początku programu ambulatoryjnego dużym problemem było picie alkoholu (inne środki można było wykryć w analizie moczu). Pacjenci twierdzili, że alkohol dawał im euforię, której nie uzyskiwali po metadonie. Przez kolejne lata program ulegał modyfikacjom i jest kontynuowany do dnia dzisiejszego.