Obraz2

Różne typy (kształty) wsi powstawały w średniowieczu w zależności od lokalnych warunków fizjograficznych oraz form własności gruntów, na których wieś jako osada powstawała. Współczesne gospodarstwa chłopskie rozwinęły się dopiero po likwidacji pańszczyzny (w Szwajcarii i Francji w XIV wieku, w Polsce w XIX wieku). Po zniesieniu pańszczyzny w Polsce nastąpił szybki rozwój gospodarstw wiejskich (szczególnie pod zaborem pruskim).

Polska wieś współczesna kojarzy się z krajobrazem. Współczesny krajobraz jest krajobrazem kulturowym - antropogenicznym, przetworzonym z krajobrazu pierwotnego (naturalnego), w którym oprócz elementów przyrody żywej i martwej występują drogi, mosty, zabudowa wsi z kominami (mleczarnie, gorzelnie) i wieżami kościołów. W sposób sztuczny jest on urozmaicany przez obsadzanie dróg i budowę autostrad, a jako elementy występują też wiadukty, estakady, parkingi wzdłuż dróg, punkty widokowe, wielkoprze-strzenne obszary upraw rolniczych i leśnych.

Współcześnie słowo „wieś” może oznaczać element architektury w krajobrazie otwartym lub jednostkę gospodarczą, dającą zyski z pracy na roli. Trzecie znaczenie słowa „wieś” dotyczy osad ludzkich na terenach użytkowanych rolniczo.

Szeroko rozumiane tereny zieleni krajobrazu otwartego obejmują:

-    obszary produkcji rolnej, w tym łąki i pastwiska,

-    tereny produkcji szkółkarskiej i sadowniczej,

-    lasy produkcyjne i szkółki leśne,

-    zieleń tras komunikacyjnych,

-    luźne zadrzewienia przydrożne wzdłuż dróg polnych, obsadzane zwykle wierzbą, brzozą, niekiedy drzewami owocowymi,

-    alejowe nasadzenia drzew wzdłuż polnych dróg dojazdowych, przy których często rosną stare lipy, klony, jesiony, dęby, akacje, kasztanowce i inne,

-    nasadzenia przeciwśnieżne w sąsiedztwie dróg; do tego celu stosuje się gatunki o dużym zagęszczeniu pędów, jak ligustr, morwa, karagana, cięty świerk, kalina, bez czarny, szczodrzeniec,

-    jednobrzeżne nasadzenia wzdłuż rowów melioracyjnych (wierzba, olsza czarna, dereń rozłogowy, trzmielina),

-    nasadzenia otaczające oczka wodne (gatunki wymagające dużej wilgotności, takie jak do nasadzeń wzdłuż rowów melioracyjnych),

-    zadrzewienia ochronne wzdłuż autostrad (dobór gatunków według rejonizacji klimatycznej),

-    remizy śródpolne (często pocmentarne) tworzące wyspy ekologiczne,

-    pojedynczo rosnące wśród pól okazy starych drzew (dęby, lipy, buki),

-    przeciwpożarowe nasadzenia przy zagrodach, wyłącznie wysokie drzewa liściaste (brzozy, topole, jesiony, kasztanowce, dęby).

66