sr9

XostM>’K

do kwiatów roślin motylkowych (fasoli, pachnącego groszku, koniczyny): płatki są także kształtu łódki. wioseł i żagla. Jest to nostrzyk — Melilotus, co znaczy „koniczyna miodowa", od słów: „meli" — miód. i „lotus" — koniczyna.

Subtelny, żółty nostrzyk jest rośliną miodonośną i lekarską (używany jako kompres na wrzody i wywar na kaszel). Nostrzyk bardzo przyjemnie pachnie. szczególnie gdy wyschnie. Kwiaty nostrzyka służą za domieszkę do lepszych gatunków tytoniu fajkowego, dla dodania mu zapachu. Miły zapadł ma też mała trawa, tak zwany kłosek pachnący, który rożnie na wilgotnych łąkach.

Inną wonną rośliną polną jest lebiodka — Ori-ganum vulgare, to jest ozdoba gór, od słów greckich: „oroś" — góra, „ganos" — ozdoba, i łacińskiego ..vulgare" — powszechne, pospolite. Nazwa „Ori-ganum" przypomina nazwę znanych perfum „Ori-gan". robionych z różowych Jub liliowych kwiatów lebiodki.

Lebiodka należy do rodziny icargowych, ma 30 — 60 cm wysokości, jajowate, podłużne liście osadzone na ogonkach, rośnie w zaroślach i w lasach, kwitnie od lipca do jesieni. Olejek otrzymywany z liści i kwiatów lebiodki jest leczniczy, używa się go przy bólu zębów i jako napar w razie zaziębienia, przy spazmach i duszności.

Istnieją rośliny, które wydzielają duże ilości olejków eterycznych; należy do nich dyptam jesionolistny z rodziny rutowatych, o liściach podobnych do jesionu i białych kwiatach. Podróżnik W. Arsieniew w swojej książce pt. „W ostępach Kraju Ussuryj-skiego" tak pisze o dyptamie.

„Turtygin usiadł koło krzaka i zaczął zapalać faj-

k<j. Ledwie potarł zapałkę, gdy olejki eteryczne otaczające roślinność buchnęły z hukiem bezbarwnym płomieniem. Żołnierzom bardzo się to podobało, próbowali więc, czy uda im się otrzymać podobne fajerwerki przy innych krzakach. Jeśli ktoś nie przyzwyczajony znajdzie się w dzień gorący i bezwietrzny wśród zarośli tej rośliny, może się poczuć niedobrze, bo wydziela ona tak dużo olejków eterycznych".

Olejki te chronią roślinę od nadmiernego wyparowywania wody przez liście.

W lasach i na polach wiele jest roślin pachnących. Wybierajcie więc zapachy, które się wam podobają, i róbcie perfumy, aby rozkoszować się wonią kwiatów.

Zbierajcie na zapas aromaty lasów i pól w zakorkowanych buteleczkach.

Zabawa w „leśne wonie"

Przebywacie wśród aromatu lasów i póL Czy macie dobry węch? Czy możecie odróżnić zapach jednego kwiatu od drugiego? Czy rozpoznacie zapach konwalii, podkolanu, nostrzyka, dzikiej róży? Czy rozróżnicie zapach dziegciu i terpentyny? Nie oburzajcie się na takie pytania, ale wypróbujcie swe nosy.

Niech ktokolwiek spośród waszych towarzyszy--wędrowców przepoi kawałki waty lub torfowca wodą pachnącą, dziegciem, terpentyną (naftą, czosnkiem i innymi substancjami). Trzeba rozłożyć te kawałki rzędem i pod każdym umieścić karteczkę zaopatrzoną numerem.

239