IMG33 (13)

MACHAJREUS (Ma^aipeóę) — „człowiek z nożem". kapłan delficki, syn Dajtasa, zabił Neoptolemo-sa. ponieważ ten protestował przeciw zwyczajowemu przywłaszczaniu sobie przez kapłanów delfickich mięsa składanego w ofierze Apollonowi (-» Neoptolemos i Orestes). bg

Pi. A. 7. 62 i sc hol.: Sc hol. in E. Or. 1654; Sir. IX 421: Apd. Ep. VI 14.

MACHAON (Maxóo)v> — syn Asklepiosa i brat Podalejriosa. Jako jego matkę wymienia się przeważnie Epione, córkę Meropsa. Przekazy mówią jednak też o Arsinoe. Ksante, Lampetii, córce Heliosa, a nawet o Koronis. Machaon występuje jako jeden z zalotników Heleny i dlatego brał udział w wojnie trojańskiej. Wraz z bratem Podalejriosem panował nad trzema miastami tesalskimi: Trikke, Itome i Ojchalią. Dowodził flotą składającą się z trzydziestu okrętów. Pod Troją poświęcił się razem z bratem Podalejriosem medycynie, sztuce, którą przejął po ojcu. Okazał się tak użyteczny dla wałczących, że wkrótce zwolniono go z brania udziału w wałkach. Trzymano go na tyłach, ponieważ jego życie było zbyt cenne, aby je narażać. Przypisywano mu wiele uzdrowień, a pomiędzy innymi wyleczenie rany — Telefosa oraz Menelaosa, ugodzonego strzałą Pandara. Kiedy jego samego dosięgła strzała Parysa, zaniesiono go do namiotu Nestora, gdzie pielęgnowała go Hekamede, branka, ujęta kiedyś przez Achillesa na Tenedos i następnie przyznana Nestorowi. Największy rozgłos zyskała kuracja, jaką zastosował wobec — Fiłokteta, lecząc go z wrzodu pozostałego po ranie zadanej strzałą Heraklesa.

Machaon występuje na liście wojowników zamkniętych w drewnianym koniu. Raz mówi się. że został zabity przez Amazonkę Pentesileję. to znowu, że zginał z ręki — Eurypylosa, syna Telefosa. Nestor sprowadził jego prochy do Gerenii. Wraz z bratem Podalejriosem miał kenotaf w mieście Trikka.

Machaon był mężem Antiklei. córki Dioklesa. Miał z nią dwóch synów. Nikomachosa i Gorgasosa. Znani są jeszcze jako synowie Machaona: Aleksanor, Polem o-krates. Sfyros. Ałkon.

Według tradycji Machaon był przede wszystkim chirurgiem, podczas gdy Podalejrios zajmował się leczeniem. Nawet jego imię. pozostające może w związku z nazwą noża (po grecku pd^aipa), wyjaśnia tę koncepcję, bg

II. II 729 n.; IV 193 n. i schol. ad 195; XI 506 n.; XIV 2 n.; Schol. in Pi. P- 3, 14; I, 109; Hyg. Fab. 81; 97; 108; 113; Schol. in Ar. PI. 701; D.S. IV 71; S. Ph.\ Paus. II 11, 5; 23, 4; 38, 6; III 26, 9 n.; IV 30, 3; por. Westermann, Myth., p. 128; Q. S. VI 406 n.; Diet. II 6 n.; Serv. in Verg. Aen. II263; Apd. Bibl. III 10,8; Ep. V 1; Tzet. in Lyc. 911; Posihom. 520 n.; Prop. II 1,59.

MAGNES (Mdyvr)ę) - heros tesalski, eponim kraju Magnezji; jego genealogia przedstawiana jest różnie u różnych autorów. Najczęściej uważa się go za syna Eola i Enarete (tab. 8).

Ze związku z Najadą miał dwóch synów, Polydektesa i Diktysa, którzy odegrali rolę w micie o -> Perseuszu (-* Danae). Niektóre przekazy przypisują mu innych synów: Ejoneusa, A lektora, Eurynomosa, Pierosa.

Według innych mitografów miał być synem Zeusa i Tyi, a bratem — Makedona.

Hezjod — wedle świadectwa Antoninusa Liberali-sa - podawał go za syna Argosa i Perimele, jednej z córek Admeta (tab. 33). Był więc ojcem Hymenajosa. Niektórzy wreszcie twierdzą, że synem Magnesa był nie Hymenajos, lecz jego ojciec, Pieros. bg

Apd. Bibl. I 7,3; 9,6; Hyg. A sir. II2; Paus. VI 21, I 1; Eust. in Hom. p. 338, 21; Schol. in E. Ph. 1760; Steph. Byz. s.v. Ma»ce5ov(a; Ant. Lib. 23; Tzet. in Lyc. 831.

MAJA (Mata) - 1. Córka Atlasa i matka Hermesa (tab. 25) - zgodnie z tą tradycją jej matką była Plejone, a ona występuje pomiędzy Plejadami. Istnieje jednak inny przekaz, według którego jej matką była Sterope.

Maja była nimfą góry Kyllene w Arkadii, gdzie Zeus połączył się z nią, by spłodzić Hermesa. Mit o niej jest niezmiernie ubogi. Prócz genealogii Hermesa pojawia się ona jedynie jako piastunka —* Ar kasa po śmierci Kallisto.

2. W zamierzchłej przeszłości istniała w Rzymie bogini Maja, która u początków bez wątpienia nie miała żadnego związku z grecką Mają. Pojawia się czasami jako żeński odpowiednik Wulkana, boga ognia. Specjalnie poświęconym jej miesiącem jest maj. W wyniku hellenizacji utożsamiano ją z pierwszą Mają i tak została matką Merkurego, bg

1. Od. XIV435; Hes. Th. 948; Serv. in Verg. Aen. VIII 130; Schol. in Pi. N. 2. 16; A. Ch. 813; D. S. II! 60; Apd. Bibl. III 10, 1 i 2; 8, 2. Por. L. Radermacher. Nordische und helleni.sche Sagę. F. und F. 1938, i. 39. 2.