P1070880

64

64

■■■■i

Kościół Najświętszej Marii Panny* 1:500

krawędziach i ze służką ujętą w dwa wałki na poprzecznych osiach filarów. Wsch. filary, w zamknięciu przęsła prezbite-rialnego, ośmioboczne z wałkami, na krawędzi zwróconej ku środkowi przęsła służka między dwoma wałkami, w górnym odcinku z glazurowanej kształtki o nieco zmienionym profilu; w przedłużeniu służek u podstawy sklepienia krótkie pilastry wspierające gurty sklepienia; podobne pilastry także w obejściu. Filary połączone ostrołukowymi gurtami rozdzielającymi nawy, o profilowanych krawędziach. Ściany podzielone płytkimi ostrołukowymi wnękami, na skutek wciągnięcia przypór do wnętrza; na przyściennych figarach służki nadwieszone w 1/3 wysokości. We wnękach wysokie ostrołukowe okna (w pn. ścianie zamurowane) z laskowaniem, trójdzielne; wnęki okienne w połowie wysokości zwężone uskokiem ościeży. Pod oknami gzyms okapowy, poniżej którego dolne wnęki zamknięte łukiem odcinkowym. W ścianie pd. w zach. przęśle portal, nad nim zamurowany otwór okienny, na tej samej osi w ścianie pn. zamurowany portal. Pośrodku ściany zach., w ostrołukowej wnęce z profilem w formie wałka, portal do za-36 krystii zamknięty łukiem odcinkowym (fig. 36), po stronie pn. wejście na schody, zamknięte takim samym łukiem; klatka schodowa cylindryczna, w narożu, z niej jednobiegowe schody w grubości muru na chór, wyżej na emporę. W zakrystii sklepienie kolebkowe, chór muzyczny sklepiony krzyżów o-żebr o w r, oświetlony oknem od zach., górna empora nakryta sklepieniem żebrowym promienistym, dziesięciopolo-

wym.

Z zewnątrz, knięta (fig. 30—31),

30, 31

Bryła kościoła krótka, wielobocznie zam-z bogatą, poza fasadą, dekoracją archi-

tektoniczną, ujawnia realizację zredukowaną w stosunku do pierwotnego zamierzenia. Fasada (fig. 29) gładka, zwieńczona 29 wysokim szczytem, w części pd. na całej wysokości cofnięta silnym uskokiem odpowiadającym aneksowi z zakrystią i ern-porami. Na osi okna: w przyziemiu małe, zamknięte odcinkowo (oświetlające zakrystię), wyżej duże z Laskowa niem, trójdzielne, z nieznacznym łukiem ostrym i glazurowaną stażowaną cegłą w ościeżach, górą ostrołukowa wnęka, w której dwa otwory szczelinowe i okrągła blenda; po stronie pn. kilka nieregularnie rozmieszczonych otworów okiennych klatki schodowej. Naroże pn.-zach. ścięte do połowy wysokości Szczyt wysmukły z sześcioma parami ster czyn zakończonych kwiatonami, zwieńczany sześcioboczną sygnaturką przykrytą hełmem z krzyżem; wypełniony dziewięcioma wąskimi, ostrołukowymi, bielonymi wnękami, w nich dołem trzy półkoliście zamknięte okna, wyżej dwa otwory szczelinowe. Elewacje boczne rozczłonkowane dekoracyjnymi lizenami stanowiącymi czoła skarp wewnętrznych, między nimi ostrołuko-we wysokie okna, poniżej których pod okienny gzyms okapowy.. Wokół całej budowli wyodrębniony cokół zakończony profilowaną bazą. Okna laskowane trójdzielnie, ślepe pn. dzielone pojedynczą laską, zamurowane zapewne w końcowej fazie budowy. Od pd. w zach. przęśle, w występie pod zamurowanym oknem ostrołukowy portal w trójuskokowym ościeżu ze zdwojonymi wałkami (fig. 35), kształtki w ościeżach glazuro- 35 wane; w portalu drzwi neogotyckie z okuciami, ok. 1890. Podobny portal po stronie pn., zamurowany, na jego granitowym progu data 1872 (czas zamurowania?). Lizeny dekorowane glazurowanymi kształtkami, dzielone pionowo potrój* nym wałkiem i ujęte na narożach trzema trójlistnymi wiązkami rozdzielonymi wklęskami; na lizenach w dwu kondygnacjach pary wąskich, półcylindrycznych wnęk. Lizeny ściany pn. z glazurowanymi kształtkami tylko do połowy wysokości, ich górną kondygnację wypełnia ostrołukowa wnęka ze skromnym maswerkiem z blendy okrągłej i dwu szczelinowych. Elewacje zwieńczone tynkowanym gzymsem z wąskim wgłębionym pasem fryzowym poniżej, w miejscu nie wykonanego, a pierwotnie zamierzonego zwieńczenia złożonego z wimperg i sterczyn. Dach wysoki, o więźbie stolcowej, być może 1727, dwuspadowy, nad obejściem pięciopo-łaciowy, kryty dachówką gąsiorkową.

Wystrój i wyposażenie wnętrza nowe, projektu Wacława Taranczewskiego 1954; polichromie wyk. przez autora z udziałem Wacława Twarowskiego: na sklepieniach wić roślinna, we wnękach podokiennych sceny z żyda Marii,