Metody nauczania
nie metod praktycznych. Tak więc kryteria doboru metod mają charakter ukierunkowujący, wskazujący najwłaściwsze drogi, ale nie absolutnie pewny, ponieważ doboru może dokonać wyłącznie prowadzący zajęcia.
Jednakże przy odbieraniu metod nauczania, należy liczyć się zarówno z celami, jak i treściami, które mają być przyswojone. Inną metodę zastosujemy, gdy celem naszych zajęć będzie zasygnalizowanie jakiegoś tematu, a inną — gdy celem będzie wyrobienie pewnych umiejętności. Wpływ na wybór metod ma też materiał nauczania. Inne metody stosujemy w przedmiotach humanistycznych, w których będziemy posługiwać się przede wszystkim wykładem, pogadanką, dyskusją, niekiedy metodą inscenizacji, a inne — przy nauczaniu, w którym będą dominować ćwiczenia.
Wybierając odpowiednie metody dydaktyczne dla prowadzenia zajęć, nauczyciel bierze również pod uwagę paziom intelektualny grupy, z którą ma pracować.
0 wyborze metody decyduje również czas, jaki przeznacza się na realizację tematu. Należy również liczyć się z bazą materialną, pomocami naukowymi oraz urządzeniami towarzyszącymi.
Znaczenie na stosowanie pewnych metod dydaktycznych ma także doświadczenie pedagogiczne prowadzącego zajęcia, jego stosunek do metod znanych i wypróbowanych oraz do nowych, z którymi dopiero trzeba się zapoznać.
Z powyższego wynika, że metody należy dobierać i zmieniać w zależności od przedstawionych wyżej warunków. Można powiedzieć, że nie istnieje metoda uniwersalna, którą można stosować wszędzie. Natomiast wiadomo, że jednostronność w posługiwaniu się metodami słownymi, poglądowymi, praktycznymi czy opartymi na przeżywaniu jest niebezpieczna. Dlatego wydaje się słuszne racjonalne łączenie różnych metod pracy dydaktycznej.
Ale nic tylko nauczyciel powinien zdawać sobie sprawę z zasad doboru metod nauczania. Także uczestnicy procesu dydaktycznego powinni wiedzieć, dlaczego pracują przy zastosowaniu tych, a nie innych metod i jakie z tego powinny wynikać korzyści dla ich własnej nauki i rozwoju intelektualnego. Ważna jest także znajomość przydatności określonych metod do poszczególnych treści i zadali nauczania, by w razie potrzeby nastawiać się na najbardziej wartościowe sposoby pracy.
I/tktura uzupełniająca I zadania do przemyślenia:
1. W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, rozdział XI, s. 208-226, rozdział XIII, s. 245-274.
2. W. P. Zaczyński, Nauczanie, „Encyklopedia pedagogiczna", s. 418 i nosŁ
3. E. Putkicwicz, Nauczanie problemowe, „Encyklopedia pedagogiczna", s. 425 i nast
lin przemyślenia:
1 Które z metod warto uwzględnić w naszym własnym nauczaniu, gdyi śtt/ds/ai były zaniedbane7
2.M ar nowe wartości wnoszą metody problemowe do procesu kształcenia?
3. W nauczanym przedmiocie, jakie metody są szczególnie przydatne db pełnej realizacji jego celów i zadań?
4. Którą z metod przeceniamy w naszej pracy i warto ja uzupełniać o inne metody nauczania?