skanuj0466

Metoda kołysanego kryształu (oscylacyjna) jest odmianą metody obracanego kryształu; nadaje się kryształowi ruch kołyszący (oscylacyjny) wokół osi o ograniczonej amplitudzie (10-15°). W tym przypadku tylko część węzłów sieci odwrotnej, należąca do danego wycinka, przetnie sferę Ewalda podczas ruchu kołyszącego (rys. 4.56). Widmo, zachowując

Rys. 4.56. Metoda kołysanego kryształu. Jedynie węzły obszarów zakreskowanych przechodzą przez sferę Ewalda podczas przedstawionej na rysunku oscylacji 20°

swą strukturę warstwicową charakterystyczną dla obracanego kryształu, będzie jednak zawierać znacznie mniej plamek dyfrakcyjnych. Czas naświetlania jest w tym przypadku znacznie skrócony w stosunku do potrzebnego w przypadku metody obracanego kryształu; ponadto, rentgenogram kołysanego kryształu dostarcza innych informacji, do czego powrócimy na s. 471.

Układ plamek dyfrakcyjnych warstwicy hkl można zrozumieć opierając się na rysunkach 4.57a-4.57g. Zależy on jedynie od odległości q węzła od środka Q płaszczyzny sieci odwrotnej.

Rys. 4.57. Rentgenogram obracanego kryształu. Zależność między współrzędnymi £ i rj plamki dyfrakcyjnej na błonie fotograficznej i współrzędne cylindryczne q i A odpowiedniego węzła w sieci odwrotnej

	/	n
		V » - -
	V, błona

Rys. 4.57a. Współrzędne kartezjańskie plamki dyfrakcyjnej na rentgenogramie obracanego lub kołysanego kryształu

468