Untitled Scanned 07 (11)

18 ŚREDNIOWIECZNA PIESN RELIGIJNA POLSKA

0    krześcijanskie obronienie,

Wszytkich grzesznych posilenie,

Wszytkich smutnych uweselenie,

²⁰ Wszytkich grzesznych odkupienie!

Na tobie Syn Boży wisiał,

Jenże sie za nas człowiekiem <z>stał.

Tyś nade wszystki drzewa nadostojniejsze, Nad wszytko stworzenie wyborniejsze.

²⁵ Tyś początek <(naszego zbawienia)

1    też naszego odkupienia.

Wszędy twoja chwała słynie I na wieki nie zaginie.

Krzyżu wierny i pokorny,

³⁰ Daj, by był z nas kożdy skromny;

Otwórz zamek sierca naszego,

Uproś nam łaskę u Syna Bożego.

Bacz to nam dzisia zjednać,

By z nas wszelki dziś mógł słuchać ³⁵ Męki Syna Bożego,

Dla ucieszenia naszego.

Dajmy dziś chwałę krzyżowi świętemu I Bogu w Trójcy jedynemu,

I też Duchu Świętemu, i° Synowi Bożemu, dziś umęczonemu.

w. 18 posilenie — siła.

w. 25 Przestawienie wyrazów ze względu na rym; w rkps. zbawienia naszego.

w. 36 ucieszenie — pociecha.

Już po pacierzu spójmy,

Panu Bogu sie polećmy,

Męki Bożej pożałujmy,

A za nasze grzechy zapłaczemy. Amen.

1.5 MĘKĘ BOŻĄ SPOMINAJMY

Pieśń o ostatnich słowach Pana Jezusa na krzyżu. Inna nazwa: Pierwsza pieśń Sandomierzanina. Zabytek z w. XV odnalazł W. A. Maciejowski w bliżej nie opisanym księgozbiorze. Odkrywca tekstu tak scharakteryzował zaginiony (pod koniec XIX w.) rękopis: „Wewnątrz okładek starej księgi przylepione dwa pół-arkusze papierowe miały ręką XV wieku napisane trzy pieśni”.

Tekst utworu opublikował W. A. Maciejowski w Dodatkach do Piśmiennictwa polskiego, t. III, Warszawa 1852, s. 134—141. Następny wydawca, M. Bobowski (Polskie pieśni katolickie od najdawniejszych czasów do końca XVI wieku, Bozprawy Akademii Umiejętności, Wydział Filologiczny, t. XIX, Kraków 1893, s. 88—89) opublikował tylko pierwszą część odpisu Maciejowskiego, ponieważ uważał, że pozostałe dwie części nie są pieśniami religijnymi. Innego zdania był następny wydawca utworu, A. Bruckner, w pierwszym wydaniu niniejszego tomiku, który potraktował „dwie pieśni” z odpisu Maciejowskiego jako jednolitą pod względem kompozycyjnym całość, będącą wierszowanym kazaniem z dodatkiem exemplum — kaznodziejskiego przykładu o bluźniercach z Budzynia (Budy, dziś: Budapeszt). W wydaniu niniejszym odpis Maciejowskiego traktuje się jako jednolity utwór.

Poprzednie wydanie: Polskie pieśni pasyjne, s. 119—123.

PIEŚŃ O OSTATNICH SŁOWACH PANA JEZUSA NA KRZYŻU

Mękę Bożą spominajmy,

Słowa jego pamiętajmy,

Które na krzyżu jest mówił,

Nam je na przykład zostawił.

w. 41 po pacierzu spójmy — zaśpiewajmy po (jednym) Ojcze nasz.