55302 Porządek sądów i spraw miejskich (13)

4 O karności złoczyńców.

i ł . - -

przyjaciół są barzo po>

i [ omowie ku zachowaniu mocne.

r IIA -m, oprawcy, cekłarze i inni słudzy urzędowi, I i I którzy złoczyńcę w pojmaniu za potrzebą za-i bijają. A bo wiem jeśliby się złoczyńca mocnie I a gwałtownie bronił, czyniąc sługom gwałt, a nie i mógłby być pojman. tedy w tej mierze prawo do-| puszcza sługom urzędowym, aby złoczyńcę lepiej I zabili. niżliby za zły uczynek nie miał być karany. I

J iłem, są niektórzy, co tak rozumieją, aby ten 11 męśobójca miał być wolen od śmierci, który i innych za obietnicą wolności wiele łotrów wyda.

! W szakże sędzia takiemu przepuszczać nie ma.

I a bo w rem tym kształtem nie zstałoby się prawu 11 bożemu i ludzkiemu dosyć.

I Brzemienna niewiasta obżałowana może być za-11 razem skazana na karanie wedle przewinienia. Ti ale po skazaniu ma być wolno zachowana do TT tego czasu, aż porodzi. A bo wiem dziecię za wy-} f stępek matczyn nie powinno nic cierpieć. Potym ! po porodzeniu ma być skarana wedle rzeczy osą-j j dzonej, co zasłużyła. Speculo Swconum libro 3 11 orlic. Z iure Municipali artrculo 96.

O przygodnym mężobójstine.

I Przygodę zową łacinnicy casu/n et eventum lor- I I tur tum, gdy się co złego przytrafi, o czym się ża-J den mc domniemać nie mógł. aby się to zstać I miało

I Cicslż, murarze i inni rzemieślnicy a bo ich po-1 I mocmcy jeśliby kogo zrzuceniem na dół jakiej I ma tery jej obrazili a bo zabili, niewinni są mężo- I i bojstwa ani obrażenia, ale tak jeśli tego nie I i uczynili ze złości, z nienawiści a bo z jakiej nie* | i przyjaźni, jeśli też przed tym oznajmili wołaniem I 1 swym. aby ludzie przechodzący na ten czas się | I warowali a gdzie kapie nie przechadzali. Gdzieby j

Część czwarta.

też rzemieślnicy na górze będąc ustawicznie by mieli wołać, dosyć im jest przed miejscem niebezpiecznym rozciągnąć sznur abo jaki inny znak wielki a dobrze znaczny postawić, według zwyczaju miasta. Tak już rzemieślnik nie będzie mógł być winowan o czyje obrażenie abo zabicie, choćby też wołaniem żadnego znaku nie dał. Toż ma być rozumiano o tych. którzy strzelają z łuków, z kusz. z rusznic, wszędy, zwłaszcza w ogrodzie, na celstacie abo na innym miejscu na to uprzywilejowanym, jeśli przed strzelaniem upominali przechodzące, aby się warowali. Toż o zawodnikach, którzy koni próbują, a pospolicie

0    wszytkach, którzy się bawią około rzeczy uczciwych. ku czynieniu dozwolonych, w których by kogo z trafunku za nieszczęściem mógł obrazić abo zabić. Takowi nie winni są ani obrażenia, ani zabicia, pod kondycyjami wyższej namienio-nemi. Wszakże mają być karani wedle uznania sędziego, aby potym ostrożniejszy byli.

O uznaniu wielkiego i małego przewinienia.

I łże za więtszym przewinieniem człowiek ma być I więcej słusznie karan, za mniejsze mniej. Nauczeni w prawie ku uznaniu takiego małego i wiel- I kiego przewinienia opisali przykłady, kładąc róż- I nosc inter dolum malum, cidporn latam. cuJpam levem et levissimam, Inter casum eventumque 11 for tui tum.

Przykład ad dolum malum ten jest: jeśliby złoczyńca uciekał do czyjego domu. aby tam był i j bezpieczen, a gospodarz onego domu, okazując 11 i się być jego przyjacielem, przyjąłby go w dom I swój. potym drzwi po nim zamknął a okno mu I otworzył, którym by uciekł, a goniących by nie- I przyjaciel) w dom nie puścił, tu jest wielka chy- I

1    rość a oszukanie drugiego, co zową dotum ma- I