18368 strona (197)

Kształtowanie modułów dokonuje się również rozmaitymi sposobami. Najczęściej aparaty generują moduły trapezoidalne i sinusoidalne o stałej lub regulowanej obwiedni. Przerwy międzymodularne i częstość modułów bywa regulowana w różnym stopniu. W aparatach elektronicznych są zaprogramowane sekwencje impulsów i modułów najbardziej przydatne w praktyce. Inne aparaty mają bardzo szerokie możliwości kształtowania parametrów, co pozwala na wprowadzanie indywidualnych koncepcji stymulacji. Aparaty te są przydatne do badań naukowych i sprawdzania nowych metod elektroterapii.

Elektroniczna pamięć pozwala na zachowanie parametrów dobranych indywidualnie i wywołanie ich przy następnym zabiegu za pomocą łatwych manipulacji. Można się spodziewać dalszych postępów w elektronicznej aparaturze zabiegowej.

4.5.4. Naśladowanie ruchów naturalnych

W terapii dąży się do tego, aby skurcz wywołany bodźcem elektrycznym był jak najbardziej podobny do skurczu naturalnego i, co ważniejsze, by powodował lub wspomagał ruchy lokomocyjne, chwytne i inne w sposób jak najbardziej podobny do ruchów naturalnych.

Es pobudza mięśnie do skurczu z pominięciem ośrodkowych instancji nerwowych sterujących mięśniami. Do tych instancji dochodzą z mięśnia sygnały informacyjne, ale dopiero w czasie skurczu. Sygnały te powstają w nerwowych receptorach mięśniowych i skórnych. Biorą one udział w formowaniu powiązania czynnościowego ośrodkowego układu nerwowego z narządem ruchu, podobnie jak w wyniku ruchów biernych, jest to powiązanie jednokierunkowe, niepełne. Powiązanie dwukierunkowe następuje wtedy, gdy skurczowi wywołanemu przez es towarzyszy sygnał z ośrodków sterujących mięśniami, wywołujący czynny skurcz, choćby śladowy, albo tylko zamiar skurczu.

Naturalny ruch dynamiczny trwa od ułamków sekundy do kilkudziesięciu sekund. Zatem ruch wywołany napięciem elektrycznym, powinien trwać podobnie długo. Przerwy między skurczami mięśni powinny trwać tak długo jak skurcz lub nieco dłużej. Czas przerwy odpoczynkowej zależy od stanu mięśnia i całego organizmu.

Jak już powiedziano, skurcz tężcowy wywołany przez serie impulsów jest bliższy naturalnemu niż skurcz po pojedynczym impulsie. Dążenie do upodobnienia skurczów stymulowanych do naturalnych wymaga w miarę możności uwzględniania także typów i rekrutacji jednostek ruchowych. Rozróżnia się dwa główne typy jednostek ruchowych.

1. Typ I toniczny; mięśnie czerwone.

Potencjały czynnościowe rozchodzą się w tym typie z częstością od 10 do 30 Hz, pobudliwość włókien jest większa (niższy próg pobudliwości) niż w typie II, kurczą się one powoli, są wytrzymałe na zmęczenie, gdyż metabolizm w czasie skurczu odbywa się na drodze tlenowej (aerobowej). Przewaga włókien typu I występuje w mięśniach utrzymujących postawę i wszędzie, gdzie wymagane są skurcze trwające dłużej. Mięśnie te wykazują dobrze rozwinięty system naczyń włosowatych (co wiąże się z metabolizmem tlenowym), są czerwone.

197