74783 Zasady Wykładni Prawa L Morawski3

ROZDZIAŁ II

RODZAJE WYKŁADNI ZE WZGLĘDU NA PODMIOT ORAZ MOC WIĄŻĄCĄ

1. Uwagi ogólne

Z punktu widzenia podmiotu oraz mocy wiążącej wyróżnia się tradycyjnie następujące typy wykładni:

—    wykładnia autentyczna,

—    wykładnia legalna,

—    wykładnia operatywna,

—    wykładnia doktrynalna.

Wskazać należy, że w Polsce, podobnie jak w innych krajach civil law, nie przyjęła się zasada precedensu prawnie wiążącego (zasada stare deci-as)^]. Tym samym formułowane przez sądy reguły lub wskazania nie mają formalnie statusu źródeł prawa. Nasze prawo wykazuje zresztą dość wyraźną tendencję do ograniczania wszelkich form wykładni wiążącej. Dolnym tego świadectwem może być zniesienie najpierw instytucji wytycznych SN, a następnie uchwał TK ustalających powszechnie obowiązującą wykładnię ustaw (por. dalsze rozważania). Fakt, że wyrażane w uzasadnieniach orzeczeń sądowych, a zwłaszcza w orzeczeniach najwyższych in-

^: L Morawski, Czy precedens powinien być źródłem prawa, [w:] W kręgu problematyki windy, państwa i prawa, Lublin 1996; L, Morawski, M, Zirk-Sadowski, Precedent in Poland, f*r] Interpreting Precedents. A Comparative Study, ed. N. MacCormick and R. Summers, tartmouth 1997, s. 219 i n.

» ■ * 33 * ■