8 MZR Odma0002

80 Rozdział. 6

Wprowadzenie

Do 25% zgonów pourazowych dochodzi w wyniku obrażeń klatki piersiowej, a u połowy chorych z mnogimi obrażeniami ciała występują towarzyszące urazy klatki piersiowej. Dwie trzecie chorych, którzy umierają z powodu obrażeń klatki piersiowej, docierają do izby przyjęć szpitala żywe i tylko 15% wymaga interwencji chirurgicznej. Są to więc chorzy, których potencjalnie można uratować. W niniejszym rozdziale omówiono zagadnienie poprawnego rozpoznawania objawów poważnych obrażeń klatki piersiowej i odpowiedniego ich leczenia. Do poważnych obrażeń klatki piersiowej może dojść w wyniku wypadków komunikacyjnych, upadków z wysokości, postrzałów, przygniecenia, pchnięcia ostrym narzędziem oraz w przebiegu innych mechanizmów.

Anatomia

Klatka piersiowa składa się z 12 par żeber, od tylu łączących się z kręgosłupem, z przodu przyczepionych do mostka. Międzyżebrowe pęczki naczyniowo-ncrwowc biegną wzdłuż dolnych brzegów żeber (ryc. 6-1).

Wewnętrzna powierzchnia klatki piersiowej i same płuca są pokryte cienką błoną - opłucną. Przestrzeń pomiędzy dwoma blaszkami opłucnej jest fizjologicznie przestrzenią potencjalną. Jeśli w przestrzeni tej znajdzie się powietrze, powstaje odma (pneumo-tborax), jeśli dostanie się tam krew, mówimy o krwiaku opłucnej (batmotbortuc). W opłucnej dorosłego człowieka po jednej stronic mogą się zgromadzić aż 3 litry krwi.

Jak uwidoczniono na rycinie 6-2, każde płuco zajmuje jedną stronę klatki piersiowej. Pomiędzy dwoma płucami znajduje się śródpiersie, a w nim serce, aorta, żyła główna dolna i górna, tchawica, główne oskrzela oraz przełyk. Przepona oddziela narządy klatki piersiowej od jamy brzusznej. Narządy górnego piętra jamy brzusznej, takie jak wątroba, śledziona, nerki, trzustka i żołądek, są również chronione przez rusztowanie z dolnych żeber (ryc. 6-3). U każdego chorego z raną kłutą klatki piersiowej na wysokości brodawek sutkowych (IV przestrzeń międzyżebrowa) łub poniżej nich poza obrażeniami narządów klatki piersiowej należy podejrzewać towarzyszące obrażenia narządów jamy brzusznej. Podobnie obrażenia powstałe w mechanizmie decclcracji, tak jak w przypadku uderzenia o kierownicę przy zderzeniu czołowym, mogą prowadzić cło uszkodzenia zarówno narządów klatki piersiowej, jak i brzucha.

RYCINA 6-1. Żebra z naczyniami i nerwami międzyżebrowymi