49 (183)

SILNIK BENZYNOWY 1,3

ją dwie śruby) pod prawym nadkolem. Do obracania śruby najlepiej użyć klucza nasadowego, którego rękojeść ma mechanizm zapadkowy, gdyż ilość miejsca do manipulacji jest niewielka.

Kolejność zaworów (rys. 1.16a) w silniku 1,3 jest W—D—D—W—W—D— —D—W (W — zawór wylotowy, D — zawór dolotowy), a kolejność pracy poszczególnych cylindrów 1—3—4—2. Cylinder nr 1 znajduje się przy rozdzielaczu zapłonu.

Przed rozpoczęciem regulacji zapłon musi być wyłączony, a dźwignia zmiany biegów powinna być ustawiona w położeniu neutralnym.

Luz każdego zaworu można regulować tylko w takim położeniu, gdy popy-chacz nie dotyka do krzywki wału rozrządu. W tym celu należy obrócić wał korbowy o 360° od położenia w którym zawór był całkowicie otwarty. Po takim obrocie wierzchołek krzywki jest od popychacza obrócony o kąt 180°. W praktyce regulację luzu wszystkich zaworów wykonuje się przy czterech obrotach wału korbowego (każdy obrót o 180°). Gdy:

—    mijają się    zawory w    1.    cylindrze,    reguluje się luz zaworów w 4. cylindrze;

—    mijają się    zawory w    3.    cylindrze,    reguluje się luz zaworów w 2. cylindrze;

—    mijają się    zawory w    4.    cylindrze,    reguluje się luz zaworów w 1. cylindrze;

—    mijają się    zawory w    2.    cylindrze,    reguluje się luz zaworów w 3. cylindrze.

„Mijanie się zaworów” oznacza takie położenie, w którym jeden z zaworów kończy się zamykać, a drugi zaczyna się otwierać (dźwignie zaworów wówczas się mijają).

Regulację luzu rozpoczyna się po ustawieniu mechanizmu rozrządu w jednym z podanych położeń. Między trzonek zaworu i dźwignię zaworu wsuwa się szczelinomierz o odpowiedniej grubości. Jeżeli luz jest prawidłowy, to szczelinomierz przy wsuwaniu i wysuwaniu stawia lekki opór. Jeżeli szczelino-mierza nie można wsunąć lub luz jest zbyt duży, to kluczem 11 mm należy poluzować nakrętkę śruby na dźwigni tego zaworu i odpowiednio obracając wkrętak, którego ostrze jest włożone w rowek śruby regulacyjnej, należy ustawić prawidłową wartość luzu. Podczas tej czynności drugą ręką stale należy przesuwać szczelinomierz między trzonkiem zaworu i jego dźwignią (rys. 1.16b).

Po wyregulowaniu prawidłowego luzu, przytrzymując wkrętakiem śrubę, dokręca się kluczem nakrętkę w celu zablokowania śruby regulacyjnej. Następnie znów wsuwa się szczelinomierz między trzonek zaworu i dźwignię tego zaworu, a potem próbuje się obracać palcami drążek popychacza. Przy wsuniętym szczelinomierzu drążek popychacza powinien się obracać z lekkim oporem. Szczelinomierz przy przesuwaniu między trzonkiem zaworu i dźwig-niąpowinien stawiać opór, do pokonania którego potrzebna jest siła około 5 N. W taki sam sposób reguluje się luz w drugim zaworze danego cylindra. Potem obraca się wał korbowy w następne położenie do regulacji luzu zaworów w kolejnym cylindrze. Cały proces powtarza się aż do sprawdzenia i w razie potrzeby wyregulowania luzu wszystkich zaworów.

Wymiana łańcucha rozrządu i kół rozrządu. Przy opisie wymiany łańcucha i kół rozrządu przyjęto, że silnik jest wymontowany z samochodu, gdyż wymiany tych elementów nie można wykonać przy silniku zamontowanym w samochodzie. Prace związane z demontażem i montażem tych części układu rozrządu, chociaż są możliwe do wykonania we własnym zakresie, zaleca się wykonać w autoryzowanej stacji obsługi.

Napęd z wału korbowego na wał rozrządu jest przekazywany przez dwurzędowy łańcuch i dwa koła zębate. Łańcuch jest bardzo obciążony przy gwałtownym przyspieszaniu i dużej prędkości obrotowej silnika. Jest to typowe dla silników szybkoobrotowych. Wyciągnięcie się łańcucha objawia się charakterystycznym klekotaniem, słyszalnym przy szybkiej zmianie prędkości

52