59 (211)

Analiza wykorzystania majątku trwałego 61

?■ e szybszy wzrost majątku trwałego aniżeli majątku ogółem, a więc wzrost jiziału lego składnika aktywów, informuje o zmniejszaniu się elastyczności f'Tty, wzroście kosztów stałych i zwiększeniu ryzyka powstania strat w przy-

■    _cku obniżenia popytu na produkty firmy. Tak w ięc tylko taki wzrost majątku

■    :żna uznać za prawidłowy, o ile przyniesie szybszy wzrost efektów produk-- no-finansowych. Stąd konieczność oceny posiadanego majątku trwałego na

. wyników, czyli badanie efektywności majątku trwałego.

ANALIZA EFEKTYWNOŚCI MAJĄTKU TRWAŁEGO

Syntetyczną miarą efektywności majątku trwałego, najogólniej biorąc, jest zmienna ekonomiczna wyrażająca relację określonego poziomu funkcji celu rrzedsiębiorstwa do nakładów (zasobu) majątku trwałego niezbędnego dla realizacji tej funkcji. Ponieważ podstawowym celem podmiotów gospodarczych jest aksymalizacja zysku, jako ogólną miarę efektyw ności majątku trwałego moż-- przyjąć współczynnik zyskowności majątku:

_n Zn

Rmt = =    (3.4)

MT

zdzie: Rmt - współczynnik zyskowności (rentowności) majątku trwałego,

Zn - wynik finansowy netto (zysk netto),

MT - przeciętna wartość majątku trwałego.

Zysk netto zależy jednak od wielu różnych czynników, często niezależnych :d działania przedsiębiorstwa, stąd na ogół jako wiodącej miary ogólnej efektywności majątku trwałego używa się współczynnika produktywności.

Współczynnik produktywności majątku trwałego wyraża efekt produkcyjny przedsiębiorstwa w danym okresie, uzyskiwany z jednostki zasobu majątku trwałego. Zarówno produkcję, jak i majątek ujmuje się najczęściej wartościowo, a współczynnik określa wzorem:

P

"Pmt = ■=    (3.5)

MT

gdzie: "Pmt- współczynnik produktywności majątku trwałego,

P - wartość produkcji w danym okresie,

MT - jak poprzednio.