5

Rozdział XIII. Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa UE

do oWrp^Ipnip i rpa1i7_fa<pii tęj polityki na podstawie ogólnych wytycznych i strategicznych kierunków określonych przez Radę Europejską. (arE^13 ust. IŻ TUE). "ftadaT Wysoki przedstawiciel ds. zipb zapewniają jednolitość, spójność i skuteczność działań Unii (art. 13 ust. 2 TUE). Jeżeli sytuacjaumiędzyparodowa wymaga działań operacyjnych Unii, Rada przyjmuje niezbędne dę.ęyy:.je, (art. 14 ust. 1 TUE); RddTprzyimuje decyzje, które określają podejście UE do danego problemu o charakterze geograficznym lub przedmiotowym (art. 15 TUE). R^adą posiada także kompetencje w sferze EPBiO, decydując o rozpoczęciu i warunkach prowadzenia ‘misji'petersbpfśkieh fart. 28b ust. 2 TUE) oraz o nawiązaniu tzw. stałej współpracy strukturalnej i ewentualnym przystąpieniu cTóm‘ejlYoWych państw (art. 28e ust. 2 i 3 TUE).    ......

III. Komisja Europejska

Na podstawie TN Komisja realizuje zewnętrzne stosunki gospodarcze Wspólnot, zajmuje sig udzielaniem pomocy humanitarnej- oraz reprezentuje Wspólnoty Europejskie w organizacjach międzynarodowych i na konferencjach międzynaro-dowyeh-. Negocjuje także, pod kierunkiem Rady, umowy międzynarodowe W imieniu WE. W zakresie II filara rolą Komisji, organu wspólnotowego, jest ogra-, niczona i związana przede wszystkim z koniecznością zapewnienia implementa-cjidecyzji WPZiB (U filar) poprzez wydawanie wspólnotowych aktów prawnych (I filar). Przejawia się tó'żvśTasżczai w sferze nakładania sankcji gospodarczych na trzecie ."Wspólne działanie lub wspólne stanowisko, w tym zakresie wymaga wydania wykonawczego aktu wspólnotowego.

Rada może zażądać od KE przedłożenia jej wszelkich właściwych propozycji doły cząTyTtTWPZiB' W celu' vv p r o w ad ze 11 i a wspólnego działania w życie (art. 14 ust. 4 TUE). ^!W świetle tego przepisu KE nie ma niezależnego prawa występowania z odpowiednimi groppTypjdmu^'uzależniona jest od żądania Rady. Z drugiej jednak strony art. 22 ust. 1 TUE przyznaje KE prawo zwracania się do Rady z wszelkimi pytaniami dotyczącymi WPZiB oraz przedkładania jej propozycji.

Zgodnie z art. 27 TUE KE jest „w pełni włączana w prace w dziedzinie WPZiB". Koresponduje z tym art. 18 ust. 4 TUE włączający „w pełni" KE w zadanie reprezentowania UE w sprawach objętych WPZi'B'oraz implementowanie decyzji II fi-d-ąra.yPosfanpwienia te mają na celępzapewnienie spójności między działaniami zewnętrznymi VyE, za które odpowiedzialna jest KE, a działaniami w ramach .■WPZiByZ*yroto włączaniu w pełni KE w prace w obszarze WPZIB w istocie oznacza, że, co do zasady, KE jest z tych prac wyłączona, a jedynie w pewnych, ściśle określonych w TUE przypadkach, ma okazję do zaktywizowania swojej roli. Uczestnictwo KE w pracach w dziedzinie II filara rozciąga się na najwyższy polityczny szczebel w zakresie WPZiB, gdyż przewodniczący KE uczestniczy w posiedzeniach Rady Europejskiej. Na podstawie art. 28 ust. 1 TUE w związku z art. 204 TWE KE może występować do przewodniczącego Rady o zwołanie pojedzenia tego organie Ponadto, na żądanie' m.in. KE, w przypadkach wymagających szybkiej decyźJT, Pfezydencja musi zwołać nadzwyczajne posiedzenie Rady (art. 22 ust. 2 TUE).

Artykuł 28 ust. 1 TUE wyłącza możliwość zastosowania w obszarze WPZiB art. 202 TWE, co oznacza, że Rada nie może delegować na KE uprawnienia do stanowienia aktów II filara. W ten sposób stworzono barierę uniemożliwiającą KE ^rozszerzenie zakresu swoich wpływów w dziedzinie WPZiB. Istotnym ograniczeniem roli KE jest także fakt, że na mocy art. 28 ust. 1, do obszaru WPZiB nie stosuje się art. 211 TWE. Przepis ten m.in. ustanawia funkcję KE jako strażnika traktatów, czuwającego nad ich przestrzeganiem, jest ona wyłączona w dziedzinie WPZiB.

Vv/

Struktura. Kwestie związane ze stosunkami zewnętrznymi podlegają kompetencji aż czterech komisarzy: ds. stosunków zewnętrznych i europejskiej polityki sąsiedztwa, ds.” rozwoju i pomocy humanitarnej, ds. handlu, ds. rozszerzenia. Tworzą oniTzw. komitet czterech, któremu przewodniczy, koordynując działalność, komisarz ds. stosunków zewnętrznych. W działalności wspomaga go Dyrekcja Generalna ds. Stosunków Zewnętrznych (DG RELEX). Dzieli się ona na " jedenaście dyrekcji (oznaczonych literami od A do L, z pominięciem j) i zatrudnia około 2300 pracowników.

Zmiany w TL. Nowy traktat utrzymuje skromną rolę Komisji w sferze zewnętrznych stosunkÓ^"politycznych. Pozostanie to nadal międzyrządowy obszar integracji. Rola Komisji będzie ważniejsza w zakresie zewnętrznych stosunków gospodarczych i pomocy humanitarenej. Potrzeba zapewniania jedności działań zewnętrznych sprawiła, że Radę wraz z Komisją, wspomaganych przez wysokiego przedstawiciela obarczono zadaniem zapewnienia takiej spójności (art. lOa ust. 3 TUE). Usunięto zwrot, iż Komisja jest „w pełni" włączana w prace WPZiB, wyraźnie stwierdzając, że szczególną rolę Komisji w tej dziadzienie określają traktaty. Ograniczono możliwość Komisji zwracania się do Rady z propozycjami, ini-pj a ty Wami rwńioskain i. gdyż, zgodnie z art. 15a ust. 1 TUE, może to czynić jedynie wspólnie z Wysokim przedstawicielem cis. zipb. Pozbawiono również KE prawa dyżądania zwołania nadzwyczajnego posiedzenia Rady w przypadkach wymagających szybkiej decyzji (art. 15a ust. 2 TUE). Ponadto, na forum organizacji mię-Tdzynarodowych i na konferencjach międzynarodowy cli' Unia będzie odtąd reprezentowana przez Wysokiego przedstawiciela ds. zipb (art. 13a ust. 2 TUE), a nie jak dotąd Wspólnoty, przez Komisję.

IV, Parlament Europejski

tył

Rola PE w sferze WPZiB jest jeszcze słabsza niż odgrywana przez KE. W założeniu, PE w II filarze miał być wyłącznie organem konsultacyjnym. Wynika to z art. 21 TUE nakazującego Prezydencji konsultowanie z PE najważniejszych kwestii i podstawowych kierunków WPZiB (obowiązek ten jest w bieżącej działalności realizowany na forum Komisji Spraw Zagranicznych PE). Prezydencja ma czjiwać, by..poglądy- PE zostały należycie uwzględnione (w istocie~sproWadza się tQjedynie do informowania Rady przez Prezydencję o stanowisku PE* stanowisko to jest niewiążące dla Rady), a także, wraz z KE informować PE o rozwoju WPZiB. Skromne uprąwnieni.e kontrolne PE wyrażają się w jego upra wnieniu do kierowania pod adresem Rady pytań lub formułowaniem niewiążących zaleceń (art. 21 TUE). Co roku przeprowadza on także debatę o postępach w realizacji WPZiB. Jest