CCF20110129017

/

/

Rys. 6.19. Schemat ilustrujący rozkład natóh nia promieniowania opuszczającego szczelinę wy| ściową monochromatora; AX_S — szerokość spelt tralna wiązki

3)    Szerokość spektralna wiązki

Parametr ten jest związany z pojęciem funkcji szczelinowej monochromatora, któlu określa rozkład energii promieniowania opuszczającego szczelinę wyjściową w żale/ ności od długości fali tego promieniowania. Zakłada się, że funkcja szczelinowa mu nochromatora mającego równe szczeliny wejściową i wyjściową ma kształt trójkątny Wierzchołek trójkąta odpowiada natężeniu promieniowania przy nominalnej długośi i fali, na którą nastawiony jest monochromator. Szerokość trójkąta w połowie wysokości określa spektralną szerokość wiązki promieniowania AA_S. Schemat ilustrujący rozkłail natężenia promieniowania opuszczającego szczelinę przedstawiono na rys. 6.19. Szero kość spektralna wiązki w spektrofotometrach UV-Vis jest różna, w przyrządach wysokiej klasy może mieć wartość 0,05 nm, a w przyrządach niższej klasy może wynosić 2 nnt, 5 nm, a nawet 10 nm.

4)    Dokładność skali absorbancji

Wielkość ta ma istotne znaczenie dla ilościowej oceny wyników i ma wpływ na do kładność i precyzję oznaczeń. Różne przyrządy pozwalają na odczyt absorbancji z różną dokładnością od ±0,5 do ±0,0008.

5)    Procentowa zawartość światła rozproszonego

Światło rozproszone ma wpływ na mierzone wartości absorbancji i w sposób istotny wpływa na zakres prostoliniowości wskazań przyrządu. Wielkość ta dla przyrządów niższej klasy może mieć wartość nawet 1%, a dla przyrządów wysokiej klasy ilość światła rozproszonego jest mniejsza od 0,0001%. Duża różnorodność spektrofotomc trów UV-Vis znajdujących się w handlu pozwala wybrać przyrząd odpowiadający pa rametrami potrzebom danego laboratorium. Należy jednak pamiętać, że przyrządy to w zależności od klasy różnią się w sposób zasadniczy ceną.

6.1.4. Analiza ilościowa

Analiza ilościowa metodą spektrofotometrii UV-Vis jest oparta na pomiarze absorbancji A_x badanego roztworu przy określonej długości fali A. i wykorzystaniu zależności

Ay = ByCb    (6.26)

l/li i, jest molowym współczynnikiem absorpcji przy długości fali A.. Metodą spek->!• itoitictrii UV-Vis można oznaczać substancje absorbujące promieniowanie w tym il nmc widma, a są to:

ll Bezbarwne substancje organiczne i nieorganiczne wykazujące absorpcję w UV. li mpcję w nadfiolecie wykazuje wiele związków organicznych mających wiązanie lub elektrony n. Są to węglowodory aromatyczne, a także aldehydy, ketony, kwasy iiiilny. Spośród związków nieorganicznych spektrofotometria UV znalazła zastosowanie |i ilu oznaczania pierwiastków ziem rzadkich, które charakteryzują się selektywną < ni pi'ją promieniowania w tym zakresie, ozonu czy też S0₂.

) barwne związki organiczne (barwniki) i barwne sole metali (np. KMn0₄, CuS0₄), ...... absorbują promieniowanie w zakresie widzialnym.

I) Substancje, których formy absorbujące promieniowanie uzyskuje się na drodze i >/i mian chemicznych. Wykorzystywane są w tym celu różne reakcje chemiczne, ale ¹ milmijące znaczenie mają reakcje kompleksowania kationów metali. Opracowano pro-liiiy oznaczeń wszystkich kationów metali w formie barwnych związków kompleksowi li z Ugandami organicznymi.

¹ I 4.1. Dobór optymalnych warunków oznaczania

Wiarygodność ilościowych oznaczeń metodą spektrofotometryczną zależy od speł-mIi ma szeregu warunków.

I >obór odpowiedniego przyrządu, kontrola jego sprawności i kalibracja zgodnie z instrukcją obsługi

Kóżne przyrządy wymagają różnych zabiegów kalibracyjnych, do których należą ni In kontrola długości fali, ustalenie szerokości szczeliny, ustawienie zera, regulacja nilości, a w przypadku spektrofotometrów z komputerem — wpisanie odpowiedniego |iiiHiramu.

Przygotowanie próbek do pomiaru

I 'robieni ten rozpatrywano w rozdziale 1, stanowi bowiem jeden z etapów procesu iiialllycznego. W pomiarach spektrofotometrycznych należy:

1)    Zwrócić uwagę, aby roztwór analizowany był jednorodny, jest to bowiem warunek |u Inicnia prawa Lamberta-Beera. Substancje koloidalne i nie rozpuszczone należy albo lii/,puścić, albo usunąć z analizowanej próbki.

2)    Dobrać odpowiedni rozpuszczalnik, który nie może absorbować promieniowania Imdanym zakresie widma. Ma to szczególne znaczenie w przypadku rozpuszczalników

i uganicznych. Środowisko powinno zapewniać trwałość analizowanej próbki w czasie limu iaru.

.1) Ustalić optymalne pH analizowanego roztworu (znaczenie pH zilustrowano w

|. 6.1.2.1).