CCF20111206043 (Kopiowanie)

patruje problemy obronności, z procesami legislacyjnymi włącznie. Przekazuje również ministerstwu własne projekty regulacji prawnych, teksty uchwał, wniosków i rezolucji oraz opinie o projektach resortowych.

Konstytucja RP jednoznacznie określa, że Prezydent Rzeczypospolitej jest najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Prezydent, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, powołuje ministra obrony narodowej i za jego pośrednictwem sprawuje zwierzchnictwo nad siłami zbrojnymi. Mianuje i zwalnia również szefa Sztabu Generalnego WP oraz dowódców rodzajów sił zbrojnych i okręgów wojskowych.

Ponadto, Prezydent RP przewodniczy także obradom Rady Bezpieczeństwa Narodowego - i tu również współdecyduje o ustalaniu generalnych założeń obrony kraju, wytyczaniu głównych kierunków działań w dziedzinie obronności oraz bezpieczeństwa państwa itd.

Rada Ministrów natomiast kieruje i sprawuje nadzór nad działaniami administracji państwowej w sferze obronności, prowadzonymi w ramach obrony cywilnej. Poprzez ministrów, wojewodów, organa administracji państwowej i samorządowej kieruje realizacją wszelkich przedsięwzięć zmierzających do zapewnienia bezpieczeństwa państwa. Tworzy i znosi okręgi wojskowe oraz określa ich siedziby i terytorialny zasięg działania. Wyznacza także liczbę poborowych powoływanych do odbycia zasadniczej służby wojskowej. Rada Ministrów powierza ministrowi obrony narodowej ogólny nadzór nad realizacją zadań obronnych. Ważnym instrumentem nadzoru nad działaniami ministra ON i skutecznością jego kontroli jest Komitet Spraw Obronnych Rady Ministrów, który analizuje sprawy obronności i koordynuje wprowadzane reformy.

W myśl Ustawy z 14 grudnia 1995 r.'\ minister obrony narodowej posiada duży zakres kompetencji, gdyż jest naczelnym organem administracji państwowej w dziedzinie obronności. Kieruje resortem obrony narodowej (schemat struktury MON wg „Wojsko Polskie”, BPil MON, Warszawa 1997, s. 5) i sprawuje swoją funkcję przy pomocy ministerstwa i szefa Sztabu Generalnego WP, który podlega ministrowi i w jego imieniu dowodzi siłami zbrojnymi w czasie pokoju.

Poza tym, w zakresie odpowiedzialności urzędu Ministra Obrony Narodowej leży przygotowanie założeń obronnych państwa, w tym propozycji dotyczących rozwoju i struktury sił zbrojnych. Także realizowanie genc-

¹¹ Ustawa o urzędzie Ministra Obrony Narodowej, art. 1,2, Warszawa, 14 grudnia 1995. 100

ralnych założeń i wytycznych Rady Ministrów w zakresie obrony państwa. Dodać do tego należy: sprawowanie w zakresie powierzonym przez Radę Ministrów ogólnego nadzoru nad realizacją zadań obronnych przez organy administracji państwowej, instytucje państwowe, samorządy, podmioty gospodarcze itp. oraz sprawowanie ogólnego kierownictwa nad wykonywaniem powszechnego obowiązku obrony. Z wykonywaniem przez ministra obrony narodowej „innych zadań wynikających z ustaw i innych przepisów”¹⁶ wiążą się ściśle czynności związane z wyborami do Sejmu i Senatu, czy referendum konstytucyjnego. W takich przypadkach stosowane przepisy ordynacji wyborczej do Sejmu przewidują określenie przez ministra obrony narodowej sposobu realizacji obowiązków dowódców jednostek wojskowych w zakresie zapewnienia żołnierzom warunków udziału w wyborach lub referendum konstytucyjnym. Jednakże przed określeniem obowiązków dowódców, minister ON porozumiewa się z Państwową Komisją Wyborczą (PKW).

Utworzony 12 kwietnia 1994 r. Komitet Spraw Obronnych Rady Ministrów nadzoruje całokształt działalności ministra obrony narodowej, w tym m.in. realizowanie generalnych założeń, decyzji i wytycznych Rady Ministrów w zakresie obronności państwa oraz rozwoju i doskonalenia struktur sił zbrojnych. Komitet Spraw Obronnych ocenia również skuteczność działania oraz realizację uprawnień kontrolnych ministra w stosunku do podległych mu instytucji i osób. Dzieje się tak dlatego, gdyż intencją rządu jest dbałość o wysoki poziom wyposażenia i wyszkolenia sił zbrojnych, by zapewniana była skuteczność obronna państwa.

Eksponując najważniejsze kwestie kontrolne władzy wykonawczej, wskazać należy na szczególne uprawnienia Najwyższej Izby Kontroli, W zakresie sprawdzania gospodarki budżetowo-finansowej MON. Sprawuje ona bowiem stały nadzór nad gospodarowaniem środkami budżetowymi, które przydziela parlament resortowi obrony.

Praktyka potwierdza również, że bardzo ważne jest tworzenie pozytywnych nastawień społecznych do obronności. Stąd również duża, wyjątkowa rola rzetelnej informacji publicznej ze względu na tradycyjne zainteresowanie i wyczulenie Polaków na sprawy wojska, obronności i bezpieczeństwa państwa.

'• Tamże, art. 2, pkt. 23.

I

101