CCF20140127021 (3)

288 Księga druga. Przyczyny społeczne i typy społeczne

wyznawcy nowej religii szli na ostatnią mękę, świadczy o tym, że w tej chwili całkowicie utracili swoją osobowość na rzecz idei, której sługami zostali. Możliwe, że epidemie samobójstw, które wielokrotnie wystąpiły w klasztorach w średniowieczu i które, jak się zdaje, były wywołane przez nadmiar zapału religijnego, miały ten sam charakter¹. |

Ponieważ we współczesnych społeczeństwach zachodnich indywidualna osobowość wyzwala się w coraz większej mierze z osobowości zbiorowej, podobne samobójstwa nie mogą być zbyt powszechne. Oczywiście zarówno o żołnierzach, którzy wolą śmierć niż upokorzenie związane z klęską — takich, jak komendant Beaurepaire i admirał Vi!leneuve —jak i o nieszczęśnikach zabijających się, aby oszczędzić wstydu rodzinie, można powiedzieć, że postępują zgodnie z celami altruistycznymi. Jeśli bowiem jedni i drudzy rezygnują z życia, świadczy to o tym, że jest coś, co kochają bardziej niż siebie samych. Są to jednak pojedyncze czyny, do których dochodzi tylko wyjątkowo². Mimo to jeszcze obecnie istnieje wśród nas szczególne środowisko, w którym samobójstwo altruistyczne znąjdgje się w stanic epidemii — Jest to wojsko.

II

We wszystkich krąjach europejskich faktem ogólnym jest to, że skłonność wojskowych do samobójstwa jest dużo wyższa od skłonności ludności cywilnej w tym samym

Tabela XXIII. Zestawienie samobójstw osób wojskowych i cywilnych w głównych krajach europejskich

		Liczba samobójstw na		Współczynnik nasilenia w przypadku żołnierzy w stosunku do cywili
		milion żołnierzy	milion cywili w tym samym wieku
Austria	(1376-1890)	1253	122	10
Stany Zjednoczone	(1870-1884)	680	00	88,5
Włochy	(1876-1890)	407	77	5,2
Anglia	(1076-1090)	209	79	2,6
Wirtembergia	(1846-1858)	320	170	1,92
Saksonia	(1847-1858)	640	369	1,77
Prusy	(1876-1890)	607	394	1,50
Francja	(1076-1090)	333	265	1,25

wieku. Różnica na plus zmienia się od 25% do 900% (zob. tabela XXIII).

Dania to jedyny kraj, gdzie kontyngent dwóch populacji jest wyraźnie identyczny — przypada w niej 388 samobójstw na milion cywili i 382 na milion żołnierzy w latach 1845-1846. Liczba ta nic uwzględnia samobójstw oficerów³.

.Insi to /.na kitki lince, tym bardziej że w pierwszej chwili wy daje się, iż dużo względów powinno chronić wojsko przed samobójstwem. Po pierwsze, jednostki, z których się składa, stanowią z fizycznego punktu widzenia elitę kraju. 3ą wybierane slarannie i nie mają poważnych upośledzeń organicznych⁴. Po drugie solidarność zawodowa i wspólne życie powinny mieć ochronny wpływ,Jaki wywier;\)ą gdzie indziej. Skąd zatem bierze się to duże nasilenie? '

! Ponieważ szeregowi żołnierze nigdy nie są żonaci, obwiniano o to stan kawalerski. Stan wolny jednak nie powinien

Stan duchowy, który powodował te samobójstwa, określamy terminem acec/la. Zob. bourguelot, V., Kecherche nur (es oplnlons et la Idglslallon en mutlóre de morCuolontatre pendant te Moyen Aye, „blbllothćguc dc 1'Ćcolc de Chartres" 18421 1843.

Możliwe, że tak częste samobójstwa podczas rewolucji wynikały przynajmniej częściowo z ducha altruizmu. W czasach wewnętrznych walk i zbiorowego entuzjazmu indywidualna osobowość straciła na wartości. Dad wszystkim przeważały interesy ojczyzny lub partii, bardzo duż.a liczba egzekucji niewątpliwie wynika z Lego samego powodu. Zabjjano równic łatwo, jak popełniano samobójstwo.

Liczby dotyczące samobójstw wojskowych zostały zaczerpnięte, albo z oficjalnych dokumentów, albo od Wagnera (Qeactzmiissigkell..., s. 229 i nast.), a liczby dotyczące samobójstw cywili — z oficjalnych dokumentów, wskazówek Wagnera lub od Morselliego. Jeśli chodzi o Stany Zjednoczone, założyliśmy, że średni wiek w wojsku wynosi, podobnie jak w Europie, od 20 do 30 lat.

³⁰To nowe świadectwo nieskuteczności czynnika organicznego w ogólności i doboru małżeńskiego w szczególności.