CCI00002

i młodzież do kulturalnego sposobu dyskutowania.

Metoda ta pozwala wzbogacić znany już uczniom materiał o nowe elementy, porządkować go, syntetyzować i utrwalać. a'przede wszystkim rozwijać u nich umiejętność samodzielnego formułowania dłuższych wypowiedzi, obrony swoich poglądów oraz uczyć ich społecznego współżycia.

Praca z książką - przedmiotem samodzielnej pracy ucznia z książką może być lektura, wyszukiwanie odpowiedzi na określone pytania, streszczenie poglądów jej autora, analiza tekstu ze względu na miejsce i czas akcji, styl i formy gramatyczne lub logiczne, oraz uczenie się na pamięć.

Uczeń, który ma sam pracować z książką powinien umieć płynnie czytać ze zrozumieniem oraz umiejętnie sporządzać notatki. Należy zaznajomić ucznia z umiejętnością celowego wyboru książki oraz takimi stadiami lektury', jak:

•    wstępna orientacja (analiza tytułu i spisu rzeczy),

•    pobieżne przeglądanie,

•    lektura pogłębiona, połączona ze staranną analiza, treści oraz sporządzeniem notatek.

Zaleca się zaznajomienie uczniów ze sposobami posługiwania się katalogami bibliotecznymi oraz różnego rodzaju materiałami pomocniczymi, czyli słownikami, encyklopediami, rocznikami statystycznymi itd.

ceni rrn

^Ol^hiotw^ósżuk u iłiće metody kret:tI

.Boszukujace mecQdy.,kszxałcęnia to:_a ,A, .pogadattKa (p ytanie 3 9),

B,. dyskusją (ostanie 39).

anie 39),

D.,_:m<^^ą.5.|abQraipryjna - polega ona na samodzielnym przeprowadzaniu eksperymentów przez uczniów, czń. na tworzeniu sztucznych waamków dla wywołania jakiegoś zjawiska po to, aby można było zbadać przyczyny, przebieg i skutki jego występowania. Możemy mieć do czynienia z tradycyjna, (typową) bądź problemosvą metodą laboratoryjną.-Tradycyjna metoda laboratoryjna polega na tym, że nauczyciel, gromadząc niezbędne pomoce naukowe oraz odpowiednio przygotowując lekcję, umożliwia uczniom wykonanie określonych eksperymentów (doświadczeń) biologicznych, chemicznych, fizycznych i in. W czasie tak prowadzonych lekcji uczniowie zdobywają wiadomości i umiejętności bezpośrednio, gdyż mają kontakt z poznawanymi fragmentami rzeczywistości. Metoda ta umożliwia uczniom zdobycie wiedzy trwalszej i bardziej operatywnej. Jednak metoda ta nie sprzyja stwarzaniu sytuacji problemowych na lekcji.

Problemowa metoda laboratoryjna polega aa. wdrażaniu dzieci i młodzieży do dostrzegania, formułowania i rozwiązywania określonych problemów teoretycznych i praktycznych podczas tajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych. W toku tej pracy uczniowie, wykorzystując wiedzę zdobytą jprzednio, przyswajają sobie nowe wiadomości i umiejętności przede wszystkim dzięki samodzielnej aktywności poznawczej. Rozwiązywanie problemu skłania uczniów do samodzielnej pracy', której zaletą jest. że:

>    starają się dobrze zrozumieć treść problemu, który mają rozwiązać,

■ potrafią sformułować problem ogólny i pochodne wobec niego problemy szczegółowe, .

> poszukują pomysłów rozwiązania oraz wskazują metody i środki prowadzące przypuszczalnie do tego celu,

•. posługują się tymi metodami w sposób świadomy i racjonalny,

być prezentowane jasno, zwięźle i plastycznie, aoy mogło stanowić wzór dla uczniów, których należy uczyć poprawnego wyrażania myśli już od pierwszych dni pobytu w szkole. Służy do uwydatnienia dynamiki akcji.

Opis jest takie metodą słowną. Dotyczy on charakterystyki cech, budowy,- struktury itp. określonych rzeczy, tzn. tego, co jest względnie stale. Służy do przedstawiania układów statycznych.

Wykład służy do przekazywania uczniom określonych informacji z zakresu nauk o przyrodzie, społeczeństwie, technice i-kulturze. Wykład aktywizuje myślenie hiootetyczno - dedukcyjne . słuchaczy. Struktura wykładu jest systematyczna a tok podporządkowany rygorom logiki. Przedmiotem wykładu jest opis złoconych układów rzecz- i procesów oraz zachodzących miedzy nimi związków i zależność:, głównie o charakterze przyczynowo - skutkowym. Stopniowe wdrażanie uczniów do korzystania z wykładu powinno polegać na :

•    zaznajamianiu ich z celem,’ tematem i podtematem wykładu,

•    systematycznym kontrolowaniu sporządzonych przez nich notatek z wykładu,

•    rygorystycznej kontroli i ocenie treści oraz zakresu opanowywanych przez uczniów' informacji zarówno w obrębie poszczególnych podtematów. jak i całego wykładu.

•    łączenie wykładu z innymi metodami pracy dydaktycznej oraz uzupełnianiu go pokazem, tekstem wiadomości, pogadanka., dyskusją i pracą z książka..

•    stopniowym wydłużaniu czasu przeznaczonego na wykład w obrębie lekcji; •

Skuteczność u ykiadu zalezy przede wszystkim od jego przygotowania. Ważna jest przejrzysta, logiczna struktura, żywy język, racicr.ałoe rozmieszczenie momentów syntetyzujących oraz wielostronne naświetlenie głównego wątku merytorycznego.

Pogadanka zmusza uczniów do samodzielnej pracy myślowej. Jej istorą jest rozmowa nauczyciela z uczniami, ale nauczycie; jest tu osobą kierującą; Zmierza on do osiągnięcia znanego sobie celu, stawia uczniom pytania, na które oni udzidają odpowiedzi. W ten sposób, niejako krok po kroku, uczniowie przechodzą ze stanu niewiedzy wć.stan wiedzy, przyswajają . sobie nowe informację oraz porządkuiąjuż posiadane. Pogadanka może służyć uczniom w: ’

•    przygotowaniu ich dó pracy na lekcji,

•    zaznajamianiu ich z nowym materiałem,

•    systematyzowaniu i utrwalaniu wiadomości, ..

•    bieżącej kontroli stopnia opanowania tego materiału przez uczniów.

Wyróżniamy pogadankę: wstępną (służy zaznajamianiu uczniów z nowym materiałem), ! syntetyzująca, utrwalająca i kontrolna.

Pytania stawiane przez nauczyciela-powinny być jasne, zrozumiałe i jednoznaczne, powinny mobilizować uczniów do wysiłku umysłowego, a zwłaszcza do wykorzystania posiadanych -wiadomości jako podstawy do zdobywania nowej wiedzy.

Dvskusia polega na wymianie poglądów na określony temat, l/przednio należy przygotować uczniów do wymiany myśli czyli należy ich wyposażyć w wiadomości niezbędne do prowadzenia dyskusji. Ważne też jest wdrożenie uczniów do sztuki dyskutowania. Dlatego u uczniów powinno się wyrobić umiejętność jednoznacznego formułowania dyskutowanych problemów i pytań, prezentowania własnych punktów widzenia w merytorycznie uzasadniony i zarazem logicznie spójny sposób, a także operowania dla obalenia .kontrowersyjnych poglądów argumentami konkretnymi, trafiającymi do przekonania, słowem - naukowymi. Racjonalnie prowadzona dyskusja posiada następujące cechy, takie jak: jasność i wyrazistość . jej głównego problemu, rzeczywistość i zwięzłość wypowiedzi, umiejętność syntetycznego podsumowania jej przebiegu i sformułowania wniosków końcowych, a zarazem wdrażać dzieci