DSC03314 (3)

66

tych określeń werbalnych w sensie - semantycznym, może być przepij wadzono przy utyciu odpowiednich, reprezentujących je zbiory rozmytych. W tym celu niezbędne jest określenie postaci zbiory rozmytych odpowiadających wartościom zmiennych lingwistycznych, które przyjęto do opisu. Na przykład dla zmiennych lingwistyce nych do oceny ważności danego krytorium w stosunku do kryterium innego z punktu widzenia kryterium z poziomu bezpośrednio wyj. szego mogą to być zbiory rozmyte odpowiadające terminom* jodni, kowo ważne, niewiele ważniejsze, dużo ważniejsze, znacznie wat, niejsze, absolutnie ważniejsze^» wyznaczenie zbiorów rozmytych, reprezentujących stosowane w danym przypadku wartości zmienni] lingwistyczne j może odbywać się przy wykorzystaniu technik oceny ekspertów. Technikę wyznaczania funkcji przynależności dli zastosowań zbiorów rozmytych w zagadnieniach zarządzania pt daje między innymi L.O. Hall, S. Szabo 1 A. Kandel [2]por. takfe sposoby określania funkcji przynależności [1, 6, 13, 14-]/. Każdemu elementowi obszaru rozważań jest przyporządkowana kon* kretna wartość funkcji przynależności przez obliczenie rozmyte] wartości oczekiwanej ocen wybranych przez ekspertów z znpropont waoej skali punktowej. Jako technikę uzupełniającą proponuj! się w tej samej pracy [2j przeprowadzanie głosowania w grupi* ekspertów. Stopień przynależności jest wówczas interpretować: jako wyrażający względny udział w grupie tej liczby osób,, któn akceptuje określoną wielkość nośnika zbioru rozmytego, wystarczy za pomocą opisanych technik wyznaczyć zbiory rozmyte o* powiadające terminom pierwotnym zmiennej lingwistycznej. Po ■? znaczeniu tych zbiorów określających znaczenie terminów pierw* ^{1 2}

rW

iifirUty, ale uzyskuje

nych oraz przyjęciu określonego sposobu działania MgMji (ale)« spójników (1/lub)    1 pojęć dodatkowych (np. berd*o_#

nieco mniej niż, nieco więcej niż, mniej więcej ) aożoa >■ kreślać znaczenie terminów pochodnych - bardziej złożonych# składających się z wymienionych elementów. Sposób# w Jaki zbiory rozmyte określone dla terminów pierwotnych są mody* flkowane przez negację# spójniki i pojęcia dodatkowe przedstawia w swoich pracach L.A. Zadek [lą]*.

Biorąc pod uwagę przedstawione powyżej rozważania, ogólną postać zamieszczonej powyżej macierzy porównań można zmodyfikować, wprowadzając zamiast liczbowych relacji    ^wi^/wj

(i* J = 1, 2, • • • n) relacje w^/w^ oznaczające    określenia

werbalne^. Zakładając sposób przydzielania ocen w postaci określeń werbalnych, można skonstruować szereg macierzy porównań dla kryteriów z poszczególnych poziomów struktury hie-

^ Zgodnie z definicjami podanymi przez L.A. Zadeha i po założeniu, że F, G są zbiorami rozmytymi, definiującymi terminy piorwotne zmiennej lingwistyczneJ, działanie negacji, spójników i pojęć dodatkowych jest następujące:

V nie P =    *)F, gdzie *1F Jest dopełnieniem zbioru

rozmytego Fel), określanym jako zbiór rozmyty w U taki, te x

p r (u) s 1 - pp(u) dla każdego ueU,

2/ F i G = F n G, gdzie: F n G jest przecięciem /iloczynem logicznym/ dw5ch zbiorów rozmytych F, Ge U, określanym jako zbiór rozmyty w U taki, że:

^FnO^⁹ Pp(u)u dla każdego ueU, gdzie:    a - symbol oznaczający minimum.

5/ F lub G = £ u G, gdzie FuG jest sumą logiczną dwóch zbiorów rozmytych F, Ge U, określaną jako zbiór rozmyty w U taki, że:

*²Pl»B^tu> -    ^vł^Jfi(^uł dln Każdego u«U,

gdzie v V wiece izmy

- symbol oznaczający roajępimum. bardzo r,

nieco mniej niż K.    nieco wlec.e.1 rlż V.

m    , gdzie *K    jest K-tą potęgą

T "ltpPł

ego r2 U, określaną pp (uj . (jjp(_U)) i. szczególności orzyjnuje się, żei bardzo r • r _w    25

nieco mniej niż F -    *75

■hmhmh. ą potęgą Jako zbiór rozmyty w U taki, że:

«sma rv

' Symbolem ~ oznaczono wszystkie kategorie rozmyte, tj. takie, które są definiowane za pomocą zbiorów rozmytych. Ponieważ elementy w_±/w. macierzy A są kategoriami rozmytymi oznacza się je •jywj , a macierze A.

1

Określeniom werbalnym; jednakowo ważne, niewiele ważni ej-sze, duto ważniejsze, znacznie ważniejsze, absolutnie ważniej-I:^L' . *rl przyporządkowuje oceny według następującej skr U punktowej L8, 9, 10, 11J :

1 - obie cechy są jednakowo ważne,

3 - cecha i jest niewiele ważniejsza od cechy

5 | cecha 1 jest duto ważniejsza od cechy j, ‘-

1 “ cecKe I jest znacznie ważniejsza od cechy j,

2

   absolutnie ważniejsza od cechy j,

.25 RSffi- •precyzyjne określenia werbalne zoctają tr •Mfi—4 ściałyml wartościami liczbowymi w calu “dopasowani* prooleme odzomeM jąeeco alf opisowym charakterom informacji * modele lleśclewego, dla kt.rego Istnieją techniki rozwiązywać ■BK. Sfif śopmaowywmole rzeczywistych problemów do syt* • modelmeyeb powoduje, te rozwiązując inny problem niż alę zadowalających wyników.