DSCN6154 (Kopiowanie)

4 Hlruklutn młArmĄtuHinu

Ryc.4

Hani,

nM|w.i/nic|v/yi:h lypftw < hlofiipl««t/m <J1>)

•«ni, zn» lidorówj.jti

alyb#fc łanów,fes* ygj(p4*

CYTOHA/MA

•rytrocyt

zcflji bułek cytM/kielcui z białkami strukturalnymi błony w erytrocycie (we ftsgnwnetopokwwytt)

Sasa Si i

lifWJów

15. Schematy ultraatrukturalm

w postacipustego wyrodku eyllndra. ńclimę cylln«lr» mimowi dziewięć zastawów, każdy złożony z trzech mikrolubul. C etanole icplikuji, »ięprzed podziałem komórkowym i prawik-podobnic ż/yly/ar/ają włókna wrzeciona kariokinelyczncgo jednak ich ftmkcja nie je»t dokładnie znana W komórkach roilm wyższych występuje odpowiednik centrosomu, nic ma jednak tcnrioli co sugeruje; że proce* polimeryzacji mikrolubul może odbywać się leż. na innej drodze. Mikrntubulc, zktóryeh zbudowane Sil cenlriolc. powstają z dimerów podjednoaick białkowych izw, iubu|in i mi zarazem ulotnym składnikiem wewnętrzego szkieletu komórki czyli cytoizkkktu Na cytoszkiclet składają sic; nilkrofilanicnty (czyli włókna aktynowe)o średnicy 7 ntn imłkrotubulc (których średnica wynosi 25 nm). Zarówno jedne, jak i drugie zbudowane są z kuleczek (podjednostck)z białek globularnych, które mogą ulegać szybkiemu rozłączaniu się. co prowadzi do dcpolimeryzacji włókien? ( ytos/kiclei podlega ciągłym zmianom. W wielu komórkach zwierzęcych występuje lef trzeci składnik eyloszkiclctu: diamenty pośrednie (o Średnicy 8-10 nm); są one zbudowane z białek fibrylarnych i bardziej oporne na zmiany niż mikrofilamcnty i mikrolubulc. Przykładem filamcnlów pośrednich mogą być cytokcraiyny (dawniej zwane tonolibryluini włókienka w komórkach nabłonkowych), desmma (iilamcnly mięśniowe), białko glejowe, białko ncurofilamcnlów, kwaśne włókien kov/c, lamina jądrowa i wimenlyna. Poszukiwania filamcnlów pośrednich mają duże znaczenie przy ocenie fragmentów nowotworów złośliwych umo/Jiwia to w wielu wypadkach stwierdzenie, z jakiego listka zarodkowego pochodzi dany nowotwór.

Cytoszkiclet utrzymuje kształt komórki, wpływa też na zmianę jej kształtu poprzez /imane wzajemnego położenia poszczególnych elementów szkieletu. Najlepiej widoczne jest to w pewnych wyspecjalizowanych komórkach, np. mięśniowych, gdzie cytoszkiclet jest głównym składnikiem komórki: mikrofilamcnty aktyny i miozyny wsuwają się pomiędzy siebie i następuję skurcz komórki. Cytoszkiclet umożliwia także ruchy komórek oraz transport pewnych substancji w cytoplazmie(np. niektóre hormony tą przesuwane wzdłuż, mikrolubul we włóknach nerwowych). Rozmieszczone w cytoplazmie elementy cytoszkieletu mają ścisły wzajemny kontakt i łączą się ze składnikami błony komórkowej, tak jak to pokazano na tyc. 4-16 (na przykładzie fragmentu cytoszkieletu krwinki czerwonej). Stanowią lei istotny element budulcowy połączeń komórkowych, np. desmosomów, synaps w układzie nerwowym itp

**.*.)*

_