DSCN6395 (Kopiowanie)

T. PrzcylaJ śniata iywych i Ich klasyfikacja 95

roku po wytworzeniu. Zawierają one bardzo cenne olejki oraz cukry i stosowane są jako przyprawa w kuchni; wyciągi z niedojrzałych szyszkojagód działają moczopędnie oraz pobudzają funkcjonowanie układu pokarmowego.

7.4.S.4.2. Chronione nagozalążkowe

W Polsce w stanie dzikim występują tylko przedstawiciele klasy Szpilkowych. Spośród nich rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 łipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz. U. z dnia 28 lipca 2004 r.) wprowadzono ochronę gatunkową następujących nagonasicnnych:

PINOPHYTINA Taxaceae Taxus baccata Pinaceae Pinus x rhaelica Pirtiis cembra Pinus mugo

NAGOZALĄŻKOWE

cisowate

cis pospolity

sosnowate

sosna błotna

sosna limba (limba)

sosna kosa (kosodrzewina, kosodrzew)

7.4.S.4.3. Podgromada: Okrytonasienne -(Magnoliopliyta, Angiospermae)

Okrytonasienne stanowią obecnie dominującą grupę roślin; jest ich około 2S0 tysięcy gatunków (w tym około 50 tysięcy stanowią jcdnoliścienne). Powstały w kredzie, ok. 200 min lat temu, z paprotników różnozarodnikowych; od końca kredy datuje się zatem początek ery kenofitycznej, trwającej do dziś (porównaj rozdz. 2.2.3.2.).

Cechy charakterystyczne okrytonasiennych to: występowanie naczyń jako głównego elementu drewna, zrośnięcie się owocolistków w słupek, wielkie zróżnicowanie okwiatu, podwójne zapłodnienie.

Okrytonasienne dzielimy na dwie klasy: dwuliścienne (Dicolyledonae) i jednoliścienne (Monocotyledonae). Różnice przedstawia tabela 7-XII. Inne różnice dotyczą układu dodatkowych pąków, rozgałęziania się i wiązek naczyniowych.

Tabela 7-XII. Porównanie roślin dwuliściennych i jednoliściennych

Dwuliścienne	Jednoliścienne
zarodek z dwoma liścieniami;	zarodek z jednym liścieniem;
często brak bielma w dojrzałych nasionach;	bielmo w dojrzałych nasionach zwykle obecne;
system korzeniowy palowy (korzeń główny i korzenie boczne);	system korzeniowy wiązkowy (kotzeń główny zanika);
wiązki przewodzące łodygi otwarte (zawierają kambium);	wiązki przewodzące zamknięte (nie zawierają kambium);
łodyga przyrasta na grubość; wiązki przewodzące tworzą zwarty walec osiowy;	łodyga zwykle nie przyrasta na grubość; wiązki przewodzące rozproszone w całym przekroju lody gi;
liście unerwione pierzasto lub dłoniasto. .. ^z ogonkami; brzegi wycinane lub ząbkowane;	liście unerwione równolegle, nie posiadają ogonków; całobrzegic (bez wycięć);
kwiaty cztero- lub pięciopłatkowe;	kwiaty trój- do pięciopłatkowe, często bez podziału na kielich i koronę;
rośliny zielne lub drzewa.	| w większości rośliny zielne.