DSC53

I Ryt. 3.2. Filmy rentgenowskie do zdjęć wewnątrzustnych. Koleino widoczne od lewe;: Mm do zdjęć zgryzowych, film do zdjęć skrzydlowo-zgryzowych w rozmiarze 1, film do zdjęć zębowych w rozmiarze 2. film do zdjęć zębowych w rozmiarze 0, film do zdjęć skrzydłowo-zgryzowych w rozmiarze 0. A. Widoczna strona, którą filmy kieruje się do lampy rtg 8 Widoczna strona przeciwna do lam-pyrtg.

H *4.
i i	^ i

I Ryc. 3.3. Film rentgenowski do zdjęć pantomograficznych w kasecie z foliami wzmacniającymi.

Z reguły ta strona jest biała, natomiast strona przeciwna zazwyczaj kolorowa i najczęściej zawiera nadrukowany lub wytłoczony napis mówiący, że film należy ustawić przeciwną stroną do lampy rentgenowskiej (ryc. 3.2 B). Jest to pomocne w pozycjonowaniu filmu w jamie ustnej.

Opakowanie z filmem do zdjęć wewnątrzustnych nie zawiera ekranu wzmacniającego, dlatego zdjęcia tego typu są jedynymi w radiografii stomatologicznej, które są uzyskiwane w wyniku bezpośredniego działania promieniowania jonizującego. Pozostałe zdjęcia analogowe powstają w sposób pośredni. Fotony promieniowania jonizującego padają na ekrany wzmacniające, które są pokryte warstwą związków ziem rzadkich, do których należą takie pierwiastki, jak lantan, gadolin, terb i tul, cechujące się luminescencją. Pod wpływem promieniowania rentgenowskiego ekrany emitują więc światło widzialne, które to prowadzi do zaczernienia emulsji filmu. Użycie kombinacji ekran wzmacniający-film rentgenowski-ekran wzmacniający pozwala na zmniejszenie dawki promieniowania

jonizującego potrzebnej do otrzymania obrazu (ryc. 3.3). Jednocześnie jest jednak przyczyną pewnego obniżenia czytelności tych zdjęć, gdyż promieniowanie rozproszone wywołuje luminescencję zwiększającą szum w obrazie rentgenowskim i tym samym zmniejsza stosunek sygnału do szumu.

Po naświetleniu filmu rentgenowskiego jest on poddawany procesowi wywoływania - ręcznego (obecnie dopuszczalne tylko dla filmów wewnątrzustnych) lub automatycznego z użyciem specjalnych wywoływarek (ryc. 3.4 A, B).

Kolejne etapy obróbki chemicznej filmu rtg:

1.    wywoływanie (reakcja chemiczna prowadząca do zamiany kryształów halogenku srebra w srebro metaliczne);

2.    płukanie (usunięcie roztworu wywoływacza z powierzchni filmu);

3.    utrwalanie (reakcja chemiczna prowadząca do usunięcia pozostałych kryształów halogenku srebra);

4.    płukanie (usunięcie roztworu utrwalacza z powierzchni filmu);

5.    suszenie.

Odczynniki używane w obróbce ręcznej, półautomatycznej i automatycznej są identyczne, proces technologiczny może różnić się czasem przebywania filmu w poszczególnych roztworach i czasem suszenia.

Warto podkreślić, że analogowy film rentgenowski nie jest wydajnym rejestratorem promieniowania jonizującego, stąd konieczność stosowania wyższych dawek niż w radiografii cyfrowej do uzyskania zdjęcia w tej samej projekcji. Ponadto film rentgenowski łączy w sobie trzy funkcje - rejestracji obrazu, prezentacji obrazu i przechowywania obrazu, który po wywołaniu nie podlega już żadnemu processingowi. Na jakość obrazu analogowego wpływają właściwości samego filmu, z których należy szczególnie podkreślić tzw.