Ekonomika turystyki R Łazarek (115)

Według prawa Engla, w miarę wzrostu dochodów zwiększa się udział wydatków na dobra i usługi wyższego rzędu, a maleje udział wydatków na żywność. Zjawisko to obserwuje się także w Polsce, co ilustrują dane przedstawione w tabeli 31.

Tabela 31

Przeciętne miesięczne wydatki na jedną osobę w pracowniczych gospodarstwach domowych o najniższych i najwyższych dochodach w 1995 r.

(20% osób o najniższych i 20% osób o najwyższych dochodach)

Wyszczególnienie	Dochody
	najniższe	najwyższe
Wydatki gospodarstwa domowego
w złotych	147,9	483,4
w odsetkach	100,0	100,0
Towary i usługi konsumpcyjne	98,1	94,1
w tym:
żywność	48,4	29,1
kultura, sport i wypoczynek	3,6	8,8
Wydatki pozostałe	1,9	5,9

Źródło: GUS: Gospodarstwa domowe..., s. 15.

3.2. Ocena stanu zaspokojenia potrzeb w zakresie turystyki i wypoczynku

Wydatki na konsumpcję turystyczną były zróżnicowane w zależności od grupy społeczno-zawodowej i wielkości rodziny biologicznej. Są to zresztą cechy łączne, związane z wieloma innymi cechami demograficznymi. Dlatego ocena zaspokojenia potrzeb turystycznych może się opierać jedynie na ocenie subiektywnej. Oceny te - naszym zdaniem - należy rozpatrywać na tle oceny sytuacji materialnej gospodarstw domowych. Również ta ocena może być tylko oceną subiektywną. W obydwu przypadkach tzw. kryteria obiektywne nie zdają egzaminu. W tej samej sytuacji jedna osoba jest zadowolona, a druga pełna pretensji. Widać to wyraźnie po zachowaniu się uczestników zorganizowanych wyjazdów turystycznych, wypoczynkowych i poznawczych, krajowych oraz zagranicznych.

W 1995 r. w Polsce, według subiektywnej oceny wyrażonej przez gospodarstwa domowe, 12,1% gospodarstw domowych uznało swoją sytuację za bardzo dobrą i dobrą, 54,9% za średnią, a 33,0% za złą i bardzo złą (tabela 32).

Zaspokojenie potrzeb w zakresie turystyki i wypoczynku 0,9% gospodarstw domowych określiło jako bardzo dobre, a 7,2% jako dobre. Grupa ta stanowiła zatem 8,1%. Średnie zaspokojenie podało 28,8% gospodarstw domowych, a zle i bardzo złe 63,0% (tabela 33).

Z wyjątkiem gospodarstw domowych pracujących na własny rachunek, w pozostałych grupach społeczno-ekonomicznych złe i bardzo złe zaspokojenie potrzeb w zakresie turystyki i wypoczynku wahało się w granicach 60-85% gospodarstw.

117