MG!75

ny) T_p. Tensometiy T_w i T wraz z tensometrami kompensacyjnymi 7 i 2jh, są podłączone do mostków (wzmacniaczy) tensometrycznych pracuj cycn w układzie wychyłowym. Schemat stanowiska badawczego przedstawił no na rys. 4.8. .

5

7

yl-' —N

'kw ) _L

L

P

1 - szczęki maszyny wytrzymałościowej

4    - tensometr poprzeczny

5    - tensometry kompensacyjne

6    - mostki (wzmacniacze

2    - próbka

3    - tensometr wzdłużny

tensometryczne)

Rys. 4.8

Próbka poddana zostaje obciążeniu wstępnemu, w celu wyeliminowania luzów i zwiększeniu dokładności pomiarów odkształceń, a następnie obciążeniu pomiarowemu.

Znając początkowy przekrój poprzeczny próbki 5₀ oraz otrzymując z dy-namometru maszyny wytrzymałościowej pomiarowy przyrost siły AF oblicza się przyrost naprężeń

(4.44)

A o = — [MPa].

Różnica odczytu wskazań wzmacniacza tensometrycznego dla tensometru wzdłużnego T_w i poprzecznego T_p, przy pomiarowym przyroście siły AF, daje wartość odkształcenia względnego t_w i e w promilach, dlatego

A W_w

A**

*^{w 9} 1000’

Znajomość naprężenia o oraz odkształceń względnych i e pozwala ze wzorów (4.38) i (4.39) obliczyć moduł sprężystości podłużnej E i współczynnik Poissona v, a następnie z zależności (4.41) i (4.43) obliczyć moduł sprężystości postaciowej G oraz moduł sprężystości objętościowej B.

Zakres stosowanych obciążeń (przy nieprzekroczeniu granicy sprężystości badanego materiału) jest podany w instrukcji zamieszczonej przy stanowisku badawczym.

no 41.3> Wyznaczanie stałych sprężystych materiału ortotropowego

Celem ćwiczenia jest wyznaczenie technicznych stałych materiałowych ośrodka ortotropowego. W przypadku tzw. płaskiej ortotropii (gdy interesujące stałe techniczne jedynie w płaszczyźnie cienkich płyt ortotropowych) nale-wyznaczyć cztery niezależne technicznie stałe materiałowe.

W trakcie ćwiczenia określa się również zmianę modułu sprężystości podłużnej (moduł Younga) w funkcji kąta w stosunku do struktury materiału (tzw. charakterystykę techniczną — patrz rys. 4.4).

4.1.3.1. Analiza teoretyczna

Wyznaczanie technicznych stałych sprężystych ośrodka ortotropowego w próbie rozciągania można przeprowadzić przygotowując próbki do badali zgodnie z rys. 4.9, przy czym osie 1, 2, 3 są głównymi osiami ortotropii badanego materiału. Ponieważ ćwiczenie dotyczy przypadku płaskiej ortotropii, metoda postępowania będzie omówiona na przykładzie próbek wyciętych w płaszczyźnie 7—2.

W wyniku przeprowadzenia próby rozciągania w zakresie sprężystym (tak jak dla ciała izotropowego), z wykorzystaniem tensometrii elektrooporowej, otrzymuje się

• z próbki 0

i

v.